ΗΓΕΜΟΝΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙΔΙΑ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΣΚΑΚΙΕΡΑ

Το ιρανικό χαρτί της Ρωσίας

του P. SAFAROV

(ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ
http://www.monthlyreview.gr/ 05/09/2008)

Η αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Νότιας Οσσετίας και της Αμπχαζίας από τη Ρωσία είναι ένα αναγκαίο βήμα για την προστασία αυτών των δημοκρατιών από μια νέα γεωργιανή επιθετικότητα. Βέβαια, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα σχέδια των ΗΠΑ για ενσωμάτωση της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ, η κατάσταση κοντά στα ρωσικά σύνορα παραμένει ανησυχητική.

Την ίδια στιγμή η Μόσχα έχει πολλές δυνατότητες να λάβει ισορροπημένα αντίμετρα στα εχθρικά σχέδια του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Ειδικότερα η Ρωσία μπορεί να στηριχθεί σε αυτές τις χώρες που αντιτίθενται αποτελεσματικά στην επέκταση των ΗΠΑ και των δορυφόρων τους. Μόνο συλλογικές προσπάθειες μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία μίας κατάστασης η οποία –αν δεν εξαλείψει τουλάχιστον– μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μετασχηματισμού του Ψυχρού Πολέμου σε τοπικές και παγκόσμιες συγκρούσεις.Για παράδειγμα, η Μόσχα μπορεί να ενισχύσει τους στρατιωτικο-τεχνικούς δεσμούς της με τη Συρία και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την επαναδραστηριοποίηση της στρατιωτικής της παρουσίας στην Κούβα.

Βέβαια, το σοβαρότερο βήμα το οποίο φοβούνται οι ΗΠΑ και ιδιαίτερα το Ισραήλ (παρεπιμπτόντως το Ισραήλ προμηθεύει όπλα στη Γεωργία) είναι η αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής της Μόσχας σε σχέση με το Ιράν. Μια στρατηγική συμμαχία που θα περιλαμβάνει την υπογραφή μιας νέας πολιτικο-στρατιωτικής συμφωνίας με το Ιράν, μπορεί να αλλάξει ολόκληρη τη γεωπολιτική εικόνα του σύγχρονου κόσμου.

Θα προκύψουν νέες συμμαχικές σχέσεις με την εγκατάσταση τουλάχιστον δύο στρατιωτικών βάσεων σε στρατηγικές περιοχές του Ιράν. Μια στρατιωτική βάση θα μπορούσε να δημιουργηθεί στα βόρεια της χώρας στην ιρανική επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν και μια άλλη στο νότο, στο νησί Κεσμ στον Περσικό Κόλπο. Έχοντας μια βάση στο Ανατολικό Αζερμπαϊτζάν η Ρωσία θα μπορεί να παρακολουθεί τις στρατιωτικές δραστηριότητες του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας και της Τουρκίας και να μοιράζεται τις πληροφορίες με το Ιράν.Μια στρατιωτική βάση στο νησί Κεσμ θα επιτρέψει στη Ρωσία να ελέγχει τις δραστηριότητες του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στον Περσικό Κόλπο, καθώς και αυτές του Ιράκ και άλλων αραβικών χωρών. \

Με τη χρησιμοποίηση ειδικών οργάνων η Ρωσία θα έχει τη δυνατότητα να ελέγχει ποιος εισέρχεται στα Στενά και τι είδους φορτίο μεταφέρει.Για πρώτη φορά η Ρωσία θα έχει τη δυνατότητα να σταματά ύποπτα πλοία και να ελέγχει το φορτίο τους, πράγμα που κάνουν συστηματικά οι Αμερικανοί σε αυτή τη ζώνη για πολλές δεκαετίες. Σε αντάλλαγμα για τις στρατιωτικές της βάσεις, η Ρωσία μπορεί να βοηθήσει τους Ιρανούς να αναπτύξουν συστήματα σύγχρονης αεράμυνας σε όλη την περίμετρο των συνόρων – για παράδειγμα, η Τεχεράνη χρειάζεται τα σύγχρονα πυραυλικά συστήματα S-400.Η ιρανική ηγεσία παρακολουθεί με προσοχή τις αναφορές για τις μυστικές συμφωνίες της γεωργιανής κυβέρνησης που παρέχουν εν λευκώ στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ τη δυνατότητα χρησιμοποίησης του γεωργιανού εδάφους για πυραυλικές και αεροπορικές επιθέσεις εναντίον των εγκαταστάσεων του Ιράν, αν παραστεί ανάγκη.

Ένας άλλος γείτονας, η Τουρκία, δεν είναι μόνο ένα μέλος του ΝΑΤΟ αλλά και ένας ισχυρός περιφερειακός αντίπαλος και οικονομικός ανταγωνιστής του Ιράν. Επιπρόσθετα, το Αζερμπαϊτζάν έχει γίνει ο κυριότερος εταίρος της Δύσης στο ζήτημα της μεταφοράς των εν ενεργεία πόρων της Κασπίας στις παγκόσμιες αγορές. Οι Ιρανοί ανησυχούν επίσης για τα σχέδια του Μπακού να δώσει στο δυτικό κεφάλαιο (κυρίως στο αμερικανικό) πρόσβαση στον αποκαλούμενο τομέα του Αζερμπαϊτζάν στην Κασπία, γεγονός που προμηνύει νέες συγκρούσεις, γιατί το νομικό status της Κασπίας Θάλασσας δεν έχει αποσαφηνισθεί μέχρι σήμερα.

Η Ρωσία και το Ιράν μπορούν επίσης να επιταχύνουν τη διαδικασία ενός καρτέλ παραγωγής φυσικού αερίου, το οποίο ο Τύπος ήδη ονομάζει «ΟΠΕΚ του φυσικού αερίου».Η Ρωσία και το Ιράν καταλαμβάνουν την πρώτη και τη δεύτερη θέση αντίστοιχα όσον αφορά τα αποθέματα φυσικού αερίου. Και οι δύο μαζί κατέχουν περισσότερο από 60% των παγκόσμιων αποθεμάτων. Επομένως, ακόμα και ένας μικρός συντονισμός για τη διαμόρφωση μιας κοινής τιμολογιακής πολιτικής μπορεί να υποχρεώσει τον μισό πλανήτη, και τουλάχιστον σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη, να μετριάσει τις φιλοδοξίες του και να αντιμετωπίζει τους εξαγωγείς φυσικού αερίου φιλικότερα.Κινούμενη προς συμμαχικές σχέσεις η Ρωσία μπορεί να αναπτύξει συνεργασία με το Ιράν σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένης και της μηχανικής πυρηνικής ενέργειας. Η Ρωσία μπορεί να κερδίσει δεκάδες δισεκατομμυρίων δολαρίων μόνο από την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στο Ιράν. Η Τεχεράνη μπορεί να λάβει όχι μόνο οικονομική, αλλά και πολιτική υποστήριξη από τη Ρωσία για την ανάπτυξη του δικού της τομέα ατομικής ενέργειας.Παράλληλα, ενόψει της άμεσης διάλυσης της CIS από την οποία ήδη αποχώρησε η Γεωργία, η Ρωσία μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία αποδοχής του Ιράν ως ισότιμου μέλους στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Με τη συμμετοχή του Ιράν, μιας από τις σημαντικότερες χώρες του ισλαμικού κόσμου, ο οργανισμός μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά, τόσο στο επίπεδο της δυναμικής του όσο και στο επίπεδο του περιφερειακού του ρόλου.

Το Ιράν ως μέλος του Οργανισμού, θα βρεθεί κάτω από τη συλλογική ομπρέλα του η οποία περιλαμβάνει πυρηνικά κράτη όπως η Ρωσία και η Κίνα. Αυτό θα θέσει τα θεμέλια για ένα ισχυρό άξονα Ρωσίας–Ιράν–Κίνας, τον οποίο οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους φοβούνται τόσο πολύ.