Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

ΚΙΝΑΖΙΣΜΟΣ


ΚΙΝΑΖΙΣΜΟΣ:
ΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΟΥ ΠΛΙΑΤΣΙΚΟΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
ή
ΤΟ ΠΙΣΩΓΥΡΙΣΜΑ ΣΤΟ ΚΑΤΩΤΑΤΟ 
ΣΤΑΔΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ;

Γράφει ο Κώστας Λάμπος


Σύμφωνα με τις παλιές θεωρίες για τον ιμπεριαλισμό, την επεκτατικότητα δηλαδή του καπιταλισμού, η κατάρρευση του καπιταλισμού θα επέρχονταν όταν αυτός θα είχε επεκταθεί και στην τελευταία γωνιά του πλανήτη, ως συνέπεια της εξάντλησης των κερδοσκοπικών δυνατοτήτων του συνολικού χώρου του πλανήτη. Σήμερα αυτές οι γεωγραφικές θεωρίες φαντάζουν αφελείς γιατί ξεκινάνε από την αντίληψη περί αυτόματα αναπτυσσόμενου «δημιουργικού καπιταλισμού», που κάποια στιγμή θα έφτανε στο τέλος του χώρου και συνεπώς στο τέλος το δικό του. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που αυτές οι θεωρίες διαψεύστηκαν.
Σήμερα η ανθρωπότητα γνωρίζει πως ο σύγχρονος καπιταλισμός είναι ένα πανούργο, απάνθρωπο και καταστροφικό σύστημα[1], το οποίο μπορεί με την «ζικ-ζακ και μπρος-πίσω» κίνησή του, να καταστρέφει με τους θερμούς πολέμους όσα δημιούργησε για να έχει τη δυνατότητα της «ανασυγκρότησης», αλλά και με τη δύναμη των «αγορών», των «κρίσεων» και των οικονομικών πολέμων να πισωγυρίζει την ανθρωπότητα στις απαρχές του και λίγο πιο πίσω μέχρι τη δουλοπαροικία και το δουλοκτητικό σύστημα, αν όχι και ακόμα πιο πίσω στην αγριότητα και στη βαρβαρότητα.
Βέβαια έτσι ο καπιταλισμός καταφέρνει μια τεχνητή «διεύρυνση του χώρου», των ορίων του πλανήτη Γη και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αντιμετωπίζει παροδικά την πτωτική τάση του ποσοστού του κέρδους, με άμεση, όμως, συνέπεια την αρνητική πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού.
Η επιμονή του καπιταλισμού να διατηρηθεί με κάθε θυσία στη ζωή, τον οδηγεί και στην τεχνητή «διεύρυνση του χρόνου», η οποία καταλήγει στη συστημική διαστροφή του αυτοαναχρονισμού του, κάτι αντίστοιχο με τον ανθρώπινο παλιμπαιδισμό, γεγονός που εκφράζεται με τον εξαναγκασμό μεγάλων οικονομικών περιοχών του πλανήτη να κάνουν άλμα προς το παρελθόν τους και από τη φάση του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού να γυρίζουν στη φάση του πρώιμου, του μανιακού καπιταλισμού, όταν η ασύστολη εκμετάλλευση της εργασίας δεν υπόκειταν σε κανένα περιορισμό και απέφερε τεράστια κέρδη.
Χαρακτηριστική περίπτωση, αυτής της διαστροφής αυτοαναχρονισμού του καπιταλισμού είναι οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, της COMECON και της Κίνας. Η περίπτωση μάλιστα της Κίνας τόσο λόγω πληθυσμιακού μεγέθους, όσο και λόγω της μεγάλης αντίφασης μεταξύ του αγριοκαπιταλιστικού της Είναι και του ψευδοκομμουνιστικού της Φαίνεσθαι, (κινεζισμός) εξελίσσεται στη μήτρα της παγκόσμιας νεοκαπιταλιστικής βαρβαρότητας, με βασικό στόχο τη σωτηρία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής μέσω της ισοπεδωτικής και συγκεντρωτικής παγκοσμιοποίησης του σκληρού πυρήνα του Κεφαλαίου, υπό την αμερικάνικη, την κινέζικη ή την αμερικανοκινέζικη ηγεμονία.
Η ψευδοκομμουνιστική άρχουσα τάξη και πολιτική ηγεσία της Κίνας προκειμένου να σώσουν την αντιλαϊκή εξουσία τους, πρόσφεραν τον κινεζικό λαό βορά στο ηγεμονικό κεφάλαιο, το οποίο με τη σειρά του προσπαθεί να κινεζοποιήσει δηλαδή να σύρει ολόκληρη την εργαζόμενη ανθρωπότητα σε ανοχύρωτες συνθήκες εργασίας. Ταυτόχρονα το μεταμφιεσμένο σε κινέζικο δράκο ηγεμονικό κεφάλαιο με την επιθετική επενδυτική και εξαγωγική πολιτική του προσπαθεί να ισοπεδώσει τις τοπικές-εθνικές οικονομικές δομές  προκαλώντας επιλεκτικά τοπική οικονομική και κοινωνική ερημοποίηση, προϋπόθεση αναγκαία για την θεσμική και πληθυσμιακή συρρίκνωση της ‘πλεονάζουσας εργασίας’ και τη βίαιη επιβολή της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.προϋπόθεση αναγκαία για την βίαιη επιβολή της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.
Ο σκληρός πυρήνας της στρατηγικής της παγκοσμιοποίησης του Κεφαλαίου γνωρίζει πως για να επιτευχθεί ο στόχος του της ολοκλήρωσης της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, θα πρέπει να είναι τόσο επώδυνη για την υπόλοιπη κοινωνία, ώστε στο δρόμο να καταστραφούν τόσο όλες οι θεσμικές κατακτήσεις των εργαζόμενων μέχρι την απόλυτη υποταγή τους, όσο και οι σημερινές δομές του ίδιου του καπιταλισμού, που επιτρέπουν την ύπαρξη της πολυπληθούς τάξης των μικρών, μικρομεσαίων, μεσαίων, αλλά και μεγάλων καπιταλιστών, οι οποίοι αποτελούν και τη δικαιολογητική βάση της αστικής δημοκρατίας. Γίνεται έτσι φανερό πως η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου δεν είναι παρά η βίαιη καπιταλιστική ανασυγκρότηση με στόχο την απόλυτη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, η οποία ολοκληρώνεται με την κατεδάφιση της αστικής δημοκρατίας και την επιβολή του απόλυτου παγκόσμιου φασισμού.
Με αυτή την έννοια η στρατηγική του σκληρού πυρήνα του Κεφαλαίου, που προωθείται με την τρέχουσα παγκόσμια κρίση, αποκαλύπτει επιπλέον την κανιβαλική διαστροφή του, γιατί τρώει τους ομοίους του, την βαμπιρική διαστροφή του, γιατί αφαιμάζει ασύστολα την εργαζόμενη κοινωνία-ανθρωπότητα και τη βάρβαρη φύση του γιατί κατεδαφίζει τον ίδιο τον πολιτισμό.
Ανακεφαλαιώνοντας διαπιστώνουμε την ισχύ της ρήσης «ενός κακού μύρια έπονται» και η κατάληξη δεν μπορεί παρά να είναι ένας απόλυτος παγκόσμιος φασισμός, εκτός και αν οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού συνειδητοποιήσουν το δικός τους αυτόνομο ιστορικό ρόλο και αυτονομηθούν πνευματικά, ιδεολογικά, πολιτικά και με τη δράση τους παραλύσουν την καταστροφική και απάνθρωπη λειτουργία του καπιταλισμού και τελικά τον καταργήσουν ως κοινωνική σχέση που διασπά την κοινωνία και την ανθρωπότητα συνολικά σε αλλήλοσπαρασσόμενες κοινωνικές τάξεις, σε αλληλοσπαρασσόμενα έθνη και συμμαχίες και σε αλλήλοσπαρασσόμενα ηγεμονικά οικονομικά συγκροτήματα.
Αυτή η συγκεκριμένη και αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα δεν αφήνει σε κανέναν καλοπροαίρετο άνθρωπο περιθώρια για νεοφιλελεύθερες, κεϋνσιανές, σοσιαλδημοκρατικές και τριτοτεταρτοδιεθνιστικές ψευδαισθήσεις, όσον αφορά στο ρόλο και στις προθέσεις και στα πολιτικά σχέδια του καπιταλισμού και γι’ αυτό η μόνη απάντηση σ’ αυτά είναι η απόφαση της ανθρωπότητας να καταργήσει ριζικά, οριστικά και αμετάκλητα τον καπιταλισμό και στη θέση του να βάλλει τον ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, τον Νέο Οικουμενικό Ουμανισμό, στον οποίο κάθε τοπική κοινωνία και συνολικά η ανθρωπότητα θα δίνει μορφή και περιεχόμενο καθώς θα γκρεμίζει τον καταστροφικό και απάνθρωπο καπιταλισμό και θα χτίζει τη νέα κοινωνία της αυτοδιεύθυνσης, της πραγματικής δημοκρατίας, της ειρήνης, της ευημερίας και της ευτυχίας[2].
Γι’ αυτή την ουμανιστική επανάσταση δεν υπάρχουν θεοί, μεσσίες, ηγέτες-αρχηγοί και σωτήριες πρωτοπορίες. Γι’ αυτή την επανάσταση οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού είναι μόνες, γιατί είναι η δική τους επανάσταση και πρέπει να την πραγματώσουν μόνες και ακηδεμόνευτες, όσο ακόμα είναι καιρός, για τη δική τους κοινωνική απελευθέρωση.


[1] Για μια διεξοδική ανάλυση βλέπε, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός και Παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της Παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.
[2] Όπου παραπάνω, κεφάλαια 9, 10 και 11.

Σάββατο 27 Νοεμβρίου 2010

Ο ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΧΤΥΠΑ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΤΗΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ

Σίντι Σίχαν:  
"Θέλουμε να έχουμε μία όσο το δυνατόν πιο ειρηνική μετάβαση στις οικονομίες μας από τον βάρβαρο καπιταλισμό στο σοσιαλισμό"

Από μητέρα που θρηνούσε για το θάνατο του γιου της στο Ιράκ το 2004, η Σίντι Σίχαν μετατράπηκε τα τελευταία χρόνια σε κορυφαία μορφή του αμερικανικού αντιπολεμικού κινήματος. Τώρα, η «Peace Mom», όπως την αποκαλεί ο νομπελίστας Ντάριο Φο στο έργο που έγραψε γι’ αυτή,  συλλογίζεται το επόμενό της βήμα: την ανεξάρτητη υποψηφιότητα για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2012, προωθώντας μία σοσιαλιστική προοπτική.



Συνέντευξη στην Κατερίνα Κιτίδη

Πώς βλέπετε τα αποτελέσματα των πρόσφατων ενδιάμεσων εκλογών στις ΗΠΑ;
 
Προφανώς, ήταν ήττα για τον Μπάρακ Ομπάμα. Και αυτό, γιατί όταν εξελέγη το 2008, οι άνθρωποι στο πλευρό των Δημοκρατικών πίστευαν πραγματικά ότι θα υπάρξει αλλαγή. Δύο χρόνια μετά, οι πόλεμοι συνεχίζονται, η ανεργία αυξάνεται, οι τιμές ανεβαίνουν, το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς διευρύνεται. Στις εκλογές της 2ας Νοεμβρίου, λοιπόν, η βάση των Δημοκρατικών, που ήταν τόσο ενθουσιώδης με τον Ομπάμα, απλώς δεν πήγε στην κάλπη. Όμως αυτό θα έχει επιπτώσεις: οι κυβερνώντες θα μπορέσουν ανεμπόδιστοι να επεκτείνουν τα σχέδιά τους για οικονομική λιτότητα και επέκταση της στρατιωτικής τους αυτοκρατορίας ταχύτερα απ’ ό,τι πριν.

Και εσείς συμμετείχατε στις εκλογές για το Κογκρέσο το 2008. Πόσο εύκολο είναι να κατέβει στις εκλογές ένας ανεξάρτητος υποψήφιος στις ΗΠΑ;

Είναι πρακτικά αδύνατο, με τον τρόπο που διεξάγονται οι πολιτικές αναμετρήσεις. Όλοι επικεντρώνονται σε κάποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα και δεν υπάρχουν κανόνες για ίση προβολή στα μέσα. Δεν υπάρχει κανόνας που να αναγκάζει τους αξιωματούχους να συμμετέχουν σε ντιμπέιτ με όσους αμφισβητούν την πολιτική τους. Οι νόμοι για να κατέβει κάποιος υποψήφιος είναι πολύ αυστηροί, κι εγώ έπρεπε να διεξάγω τετράμηνη εκστρατεία μόνο και μόνο για να θέσω υποψηφιότητα στην Καλιφόρνια. Ωστόσο, θεωρώ ότι τα πήγα πολύ καλά, συγκεντρώνοντας το 17% των ψήφων. Η εκλογική μάχη μού έδειξε ότι εμείς, οι συνηθισμένοι άνθρωποι, δεν έχουμε φωνή, και ότι αυτοί που αντιπροσωπεύονται στην κυβέρνησή μας είναι οι εταιρείες, το στρατιωτικό-βιομηχανικό σύμπλεγμα και οι τραπεζίτες. Ίσως, το μόνο θετικό που θα μπορούσε να προκύψει από την κρίση είναι η συνειδητοποίηση αυτού του πράγματος, έτσι ώστε να οργανωθούμε και να παρουσιάσουμε μία βιώσιμη εναλλακτική στα κόμματα της κυβερνώσας τάξης.

Σχεδιάζετε να είστε υποψήφια στις επόμενες προεδρικές εκλογές;

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στις ΗΠΑ, σοσιαλιστικά κόμματα και πολιτικοί ακτιβιστές της Αριστεράς, οι οποίοι προσπαθούν να με πείσουν. Στις ΗΠΑ, πρέπει να οργανωθείς σε κάθε πολιτεία, πρέπει να κάνεις 50 εκστρατείες για να θέσεις υποψηφιότητα. Αν μη τι άλλο, αυτό θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε σαν ευκαιρία για να συσπειρώσουμε την εργατική τάξη, τους ανθρώπους που δεν έχουν φωνή. Επομένως, το 2011-2012 θα είναι μια καλή ευκαιρία να οργανώσουμε τους πολίτες για μία βιώσιμη εναλλακτική.

Είστε γνωστή για το αντιπολεμικό σας έργο, όμως έχετε αξιοσημείωτες προτάσεις και στον τομέα της οικονομίας: εθνικοποίηση των τραπεζών, μετάβαση των βιομηχανιών στο δημοκρατικό έλεγχο των εργατών...

Ξοδεύουμε τρισεκατομμύρια δολάρια στην κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν, στις χιλιάδες στρατιωτικές μας βάσεις, στο Πεντάγωνο και την αμυντική βιομηχανία. Θεωρώ ότι αυτός ο προϋπολογισμός μπορεί να περικοπεί κατά τα 2/3. Αντί να ξελασπώσουμε τις τράπεζες, θα ήταν καλύτερο να τις εθνικοποιήσουμε, να τις θέσουμε υπό το δημοκρατικό έλεγχο των κοινοτήτων και να καταργήσουμε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Να προωθήσουμε τις «πράσινες δουλειές», να επενδύσουμε σε ηλιακή ή την αιολική ενέργεια και να απομακρυνθούμε από την εξάρτηση στα εγχώρια ή εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Να φορολογήσουμε ανθρώπους με πολύ υψηλά εισοδήματα, ώστε να προχωρήσουμε σε αναδιανομή του πλούτου, γιατί τώρα το 99% με τον λιγότερο πλούτο πληρώνει περισσότερο από το μερίδιο που δικαιούται. Θα μπορούσαμε να μεταμορφώσουμε το Ντιτρόιτ και τα κουφάρια των εργοστασίων του και να τα επανεξοπλίσουμε για να κατασκευάζουν τρένα, που θα εξασφαλίσουν ταχύτερες και φτηνές μετακινήσεις στις τοπικές κοινότητες.
Γενικά, υπάρχει ένα σύνολο προτάσεων που θα μπορούσαμε να υλοποιήσουμε για να δώσουμε δουλειά στους ανθρώπους και να δημιουργήσουμε μια οικονομία που θα παράγει προϊόντα και όχι όπλα μαζικής καταστροφής. Το πρόγραμμά μου θα έχει στόχο να φύγουμε από αυτή τη φασιστική οικονομία που ελέγχεται από τις επιχειρήσεις, και να προχωρήσουμε σε μία σοσιαλιστική οικονομία, όπου η βιομηχανία και ο πολιτικός στίβος θα βρίσκονται υπό τον απόλυτο δημοκρατικό έλεγχο του λαού, με αποκέντρωση και ευνοϊκές συνθήκες για όλους –όχι μόνο για τους λίγους που βρίσκονται στην κορυφή.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα συγκέντρωνε υποστήριξη από τις υπόλοιπες δυνάμεις που βρίσκονται εκτός του παιχνιδιού της επικρατούσας πολιτικής; Επιδιώκετε ευρύτερες συνεργασίες, όπως π.χ. με τους Πράσινους;

Από τότε που ο Ομπάμα έγινε πρόεδρος, παρακολουθούμε την αυξανόμενη πολιτική συσπείρωση της σχεδόν φασιστικής δεξιάς και του Tea Party. Μου φαίνεται απίστευτο πως, σε λιγότερο από δύο χρόνια, η Σάρα Πέιλιν είχε μεγαλύτερη πολιτική επιρροή σε αυτές τις εκλογές από τον Μπαράκ Ομπάμα. Επομένως, για να προωθηθεί ένα πρόγραμμα σαν το δικό μου, θα αναγκαστούμε όσοι βρισκόμαστε στην αριστερά του πολιτικού φάσματος να δουλέψουμε μαζί. Το 2008, η Σύνθια Μακ Κίνι κατέβηκε με τους Πράσινους και ο Ραλφ Νέιντερ ως ανεξάρτητος, παρόλο που οι δύο τους ήταν σχεδόν ίδιας ιδεολογίας. Θα πρέπει να κατέβουμε με μια δυνατή εκστρατεία, που να ενώνει τα διαφορετικά κομμάτια της αριστερής πτέρυγας.

Τι γίνεται με τα κινήματα πολιτών; Στο αντιπολεμικό κίνημα δεν βλέπουμε κάτι αντίστοιχο με την αντίσταση στο Βιετνάμ, ενώ στο αντικαπιταλιστικό μέτωπο, οι κινητοποιήσεις έφθιναν μετά το Σηάτλ.
 
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που τα επηρεάζουν. Στις ΗΠΑ, πολιτικά και κοινωνικά κινήματα περιθωριοποιούνται και δαιμονοποιούνται, ώστε να φανεί ότι δεν έχουν υποστήριξη. Η αστυνομοκρατία αυξάνεται συνεχώς από την 11η Σεπτεμβρίου, που είναι ο τρόπος με τον οποίο δικαιολογεί τα πάντα η άρχουσα τάξη. Οι άνθρωποι απλώς φοβούνται, φοβούνται να μιλήσουν, φοβούνται ότι το FBI θα εισβάλει στα σπίτια τους -κάτι το οποίο συμβαίνει- φοβούνται ότι αν πάνε σε κάποια διαδήλωση θα τους βλάψει σωματικά η αστυνομία, κάτι που επίσης συμβαίνει στις ΗΠΑ. Υπάρχει μία σχεδόν μαζική προπαγάνδα, ώστε σοβαρά κοινωνικά ζητήματα να αποκοπούν από το πλαίσιό τους. Μας κάνουν να νιώθουμε σαν να είναι δικό μας το πρόβλημα της ανεργίας ή της στέγασης, και όχι πρόβλημα του συστήματος. Η κοινωνία είναι σχεδιασμένη ώστε να μας κρατά απομονωμένους στα σπίτια μας ή στον εργασιακό μας χώρο. Το δικαίωμα να οργανωνόμαστε σε συνδικάτα μας το στερούν σταδιακά και οι εργάτες κατηγορούνται για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τώρα. Ίσως το μοναδικό πράγμα που συγκρατεί τα κινήματα ζωντανά είναι η επαφή μέσω του διαδικτύου και των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης. Κι όμως ελπίζουν να τα κλείσουν και αυτά σύντομα, όπως φάνηκε με το Wikileaks. Γι’ αυτό πιστεύω ότι μια εκστρατεία για την οργάνωση και ενότητα της εργατικής τάξης είναι τόσο κρίσιμη. Φοβάμαι ότι θα υπάρξουν απομονωμένες εστίες επανάστασης και αντίστασης, οι οποίες βίαια και γρήγορα θα καταπιεστούν. Εάν οι άνθρωποι δεν έχουν μια εναλλακτική, ένα μέρος να πάνε, αυτά τα κινήματα θα ανθίσουν και θα πεθάνουν χωρίς κανένα είδος οργάνωσης.
Όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά παντού, οι νέοι άνθρωποι δεν πιστεύουν ότι θα υπάρξει ένας κόσμος ειρηνικός και με ευημερία –γι’ αυτό και ήρθα στην Ευρώπη. Για να δω τι κάνετε ως αντίδραση στα βάρβαρα, αυστηρά μέτρα που σας έχουν επιβληθεί, αλλά και να συνεργαστώ με όλους τους εργαζομένους του κόσμου. Να πω ότι υπάρχουν δισεκατομμύρια από εμάς, και μια χούφτα άνθρωποι από την άρχουσα τάξη. Γιατί τους επιτρέπουμε να επιβάλλουν αυτούς τους πολέμους και αυτή τη σκληρή οικονομική πραγματικότητα, όταν εκείνοι δε χρειάζεται να θυσιάσουν τίποτα; Θεωρώ ότι οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να το συνειδητοποιούν αυτό, και εάν θέλουμε να έχουμε μία όσο το δυνατόν πιο ειρηνική μετάβαση στις οικονομίες μας από τον βάρβαρο καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, πρέπει να δουλέψουμε μαζί.
______________________________
Η Σίντι Σίχαν βρέθηκε στην Ελλάδα στις 11/11/2010, για να συμμετάσχει σε εκδήλωση της Σοσιαλιστικής Διεθνιστικής Οργάνωσης «ΞΕΚΙΝΗΜΑ» με θέμα «Aμερική και Ευρώπη: Κρίση και αγώνες».

Τρίτη 16 Νοεμβρίου 2010

Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2010

Naomi Klein. The Shock Doctrine και η περίπτωση της Ελλάδας

The Shock Doctrine,
ο καπιταλισμός της καταστροφής
και η περίπτωση της Ελλάδας

Συνέντευξη της Naomi Klein


Η βραβευμένη συγγραφέας και δημοσιογράφος Ναόμι Κλάιν μιλάει στα «Επίκαιρα» για τις ιδέες που αναπτύσσει στο νέο της βιβλίο Το Δόγμα του Σοκ, την οικονομική κρίση και το συσχετισμό ανάμεσα στις ακραίες οικονομικές μεταρρυθμίσεις της ελεύθερης αγοράς και τα βασανιστήρια. Για την Ελλάδα υποστηρίζει ότι αντιστέκεται στις τεχνικές του σοκ, καθώς έχει βαθιά ιστορική μνήμη και επιμένει ότι η χώρα έχει εναλλακτικές. «Δυστυχώς έχετε πολιτικούς που ευχαρίστως τονίζουν το αίσθημα των πολιτών ότι είναι αβοήθητοι και δεν έχουν άλλη επιλογή».
 ***
Το δόγμα του σοκ και η άνοδος του καπιταλισμού της καταστροφής. Πώς ξεκίνησε η ιδέα γι' αυτό το βιβλίο;
 
Η ιδέα αυτή ξεκίνησε όταν βρισκόμουν στο Ιράκ το 2004. Ήμουν δημοσιογράφος και κάλυπτα τα γεγονότα για το αμερικανικό περιοδικό Ηarper's και παρακολουθούσα τον επικεφαλής των αμερικανικών δυνάμεων στις επαρχίες του Ιράκ, Paul Bremer, που ήταν πολύ τολμηρός και επέβαλε ανοιχτά την οικονομική θεραπεία-σοκ στη χώρα. Ήταν πολύ ξεκάθαρο στο Ιράκ ότι η στρατηγική ήταν -και χρησιμοποιώ τα λόγια των αρμοδίων στο βιβλίο- «να χρησιμοποιηθεί το σοκ του πολέμου» προκειμένου να «μαλακώσει» η χώρα, να δημιουργηθεί το κατάλληλο έδαφος και να μετασχηματιστεί οικονομικά. Αυτό προσπάθησαν να κάνουν, αλλά απέτυχαν από πολλές απόψεις, επειδή υπήρξε τόση πολλή αντίσταση. Και τότε ήταν που ένα άλλο είδος σοκ αναδύθηκε: τα βασανιστήρια, και ήμουν στο Ιράκ όταν ξέσπασε το σκάνδαλο του Αμπού Γκράιμπ. Έτσι η ιδέα για το βιβλίο προήλθε από τα τρία είδη του σοκ: το σοκ της εισβολής, το οικονομικό σοκ και έπειτα το σοκ των βασανιστηρίων. Όλα ξεδιπλώνονται στον «καμβά» του Ιράκ και έπειτα, όταν αναγνώρισα το σχήμα αυτών των τριών ειδών σοκ, τα είδα να αποτελούν πανομοιότυπο πρότυπο που μεταφερόταν και σε άλλες χώρες.

Με τι σχετίζεται Το Δόγμα του Σοκ; Είναι, δηλαδή, ένα βιβλίο για την οικονομία, την πολιτική, τη συνωμοσία ή ένα δημοσιογραφικό ταξίδι σε μεγάλα γεγονότα;
 
Σίγουρα δεν αναφέρεται σε θεωρίες συνωμοσίας και όλα όσα γράφω βασίζονται σε πηγές, γεγονότα και απευθείας λεγόμενα αρμόδιων. Δεν είναι, δηλαδή, μία θεωρία που δημιούργησα, μία σκοτεινή συνωμοσία που βρίσκεται εκεί έξω στον κόσμο. Το βιβλίο είναι μία εξήγηση της δύναμης και πώς η δύναμη λειτουργεί στον κόσμο. Το βλέπω ως μια εναλλακτική ιστορία για τον τρόπο που μια εξαιρετικά αντιδημοφιλής θεωρία, ο νεοφιλελευθερισμός, θριάμβευσε σε ολόκληρο τον κόσμο. Επιπλέον, ο ρόλος που διαδραμάτισε το σοκ και η κρίση δεν είχαν γίνει σοβαρό αντικείμενο μελέτης, καθώς και η συμβολή της βίας. Υπήρχαν μελέτες για ξεχωριστές χώρες αλλά ποτέ μία διήγηση για το νεοφιλελευθερισμό και τις πρακτικές του σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Έτσι πιστεύω ότι βλέπω το βιβλίο. Θέλω να ξαναπώ την ιστορία που έχει ειπωθεί μόνο από τους νικητές. Όταν οι νικητές λένε την ιστορία τους, αφήνουν απέξω τη βία, τα πτώματα - κάνουν μια διαφήμιση της νίκης. Ο τρόπος που είδα τη θεραπεία του σοκ ήταν μια νέα πλευρά στην ιστορία των ανθρώπων.

Στο βιβλίο σχετίζετε τα βασανιστήρια που έκανε ο ψυχίατρος Γουέιν Κάμερον με χρηματοδότηση της CIA με την οικονομική θεραπεία-σοκ. Πώς φτάσατε στο σημείο να συνδέσετε αυτά τα δύο γεγονότα που μοιάζουν να μην έχουν καμία σχέση;
 
Οι οικονομολόγοι έχουν επιλέξει αυτή τη μεταφορική έννοια για τη θεραπεία του σοκ. Δεν είναι δική μου μεταφορά. Είναι δική τους και στις στιγμές-κλειδιά για την οικονομική μετατροπή, είτε στη Ρωσία της δεκαετίας του '80 είτε στη Λατινική Αμερική, οι κορυφαίοι οικονομολόγοι διάλεξαν μία ψυχολογική μεταφορική έννοια γι' αυτό που έκαναν εκείνο τον καιρό. «Η χώρα χρειάζεται μία θεραπεία-σοκ», «μία δόση του πικρού φαρμάκου», «άρρωστη χώρα που την επαναφέραμε με σοκ». Αυτά έλεγαν. Έτσι σήμερα χρησιμοποιούν αυτή την ιατρική μεταφορά και θα έλεγα ότι δεν τη διάλεξα, απλώς την πήρα στα σοβαρά. Κι αφού έκρινα ότι είναι μια σοβαρή μεταφορά ξεκίνησα την έρευνα. Τι είναι η θεραπεία-σοκ; Πώς λειτουργεί ως μέρος μιας τεχνικής που χρησιμοποιείται στην ανακριτική και όχι στην ψυχολογία; Αυτά τα ερωτήματα με έφεραν στα πειράματα του Κάμερον, γιατί αυτά τα πειράματα σχημάτισαν τις σύγχρονες ανακριτικές τεχνικές που βλέπει κανείς στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν και στο Γκουαντάναμο. Κι όταν διάβασα το εγχειρίδιο της CIA για τους ανακριτές, που αποχαρακτηρίστηκε και δόθηκε στη δημοσιότητα τη δεκαετία του 1980, όπως λέω και στο βιβλίο, σοκαρίστηκα με τη στρατηγική που χρησιμοποιούσαν για να προκαλέσουν οπισθοδρόμηση του φυλακισμένου στην παιδική του ηλικία και να βλέπει τον ανακριτή σαν μια πατρική φιγούρα. Τότε ανοίγεται ένα παράθυρο ευκαιρίας, όταν ο αιχμάλωτος βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση της οπισθοδρόμησης και μπορείς να τον οδηγήσεις να κάνει στην κυριολεξία ό,τι του πεις. Όταν διάβασα το εγχειρίδιο, είχα μόλις γυρίσει από το Ιράκ και σκέφτηκα ότι αυτό ακριβώς προσπαθούσαν να κάνουν εκεί. Ήταν κάτι που ήταν οφθαλμοφανές στο Ιράκ και δηλωνόταν από τους Αμερικανούς αξιωματούχους, ότι ήθελαν να χρησιμοποιήσουν όσο περισσότερο σοκ μπορούσαν στην εισβολή, προκειμένου οι Ιρακινοί να μπορούν να διαταχθούν να πάνε από το σημείο Α στο σημείο Β, επειδή θα ήταν τόσο αμήχανοι μετά από όσα θα έχουν περάσει. Έζησα στην Αργεντινή για δύο χρόνια και στη Λατινική Αμερική έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση γύρω από τους τρόπους με τους οποίους μία ατομική κατάσταση μπορεί να γίνει συλλογική, για το πώς κάτω από τη δικτατορία οι άνθρωποι τραυματίστηκαν σε συλλογικό βαθμό. Αυτό με έκανε να ενδιαφερθώ για τον τρόπο που το σοκ γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης σε άλλα μέρη του πλανήτη, όπως στο Ιράκ ή στις ΗΠΑ μετά την 11η Σεπτεμβρίου, όταν ο πληθυσμός ήταν εμφανώς σε κατάσταση σοκ και οπισθοδρόμησης, προκειμένου να προωθήσουν πολύ αντιδημοφιλείς και επικίνδυνες μεταρρυθμίσεις. Το επιχείρημά μου στο βιβλίο είναι ότι οι χώρες με δυνατή ιστορική μνήμη, ιδίως του φασισμού και της δικτατορίας, καταλαβαίνουν τις επιδράσεις αυτών των τεχνικών του σοκ και αντιστέκονται περισσότερο. Είναι, δηλαδή, πιο ανθεκτικές απέναντι σε αυτές τις πρακτικές. Και πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι αντιστέκεται στο σοκ και το φόβο της οπισθοδρόμησης.

Όταν ξέσπασε το 2001 η κρίση στην Αργεντινή εσείς βρισκόσασταν στη χώρα και παρακολουθούσατε τα γεγονότα της κατάρρευσης της οικονομίας. Θα λέγατε ότι υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στην περίπτωση της Αργεντινής και στη σημερινή κατάσταση της Ελλάδας;
 
Στην πραγματικότητα πιστεύω ότι υπάρχουν τρομερές ομοιότητες, ειδικά στον τρόπο που κάλυψαν το γεγονός τα διεθνή ΜΜΕ, στην εξήγηση, δηλαδή, που δόθηκε για την κρίση στην Αργεντινή και μετέπειτα στην ελληνική κρίση. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε μια κρίση που δημιουργήθηκε με πλήρη συνέργεια του διεθνούς τραπεζικού συστήματος. Αυτή ακριβώς είναι η κατάσταση στην Ελλάδα και το ίδιο συνέβη και με την Αργεντινή, όπου είχαμε μεγάλες τράπεζες, όπως η City Bank, η Goldman Sachs, να δημιουργούν το οικονομικό πρόγραμμα για τη χώρα πριν από την κρίση. Ακόμη και μετά από το ξέσπασμα της κρίσης υπήρχε η άποψη του «νοσηρού πληθυσμού» και της παθολογίας της ψυχολογίας στο έθνος. Στην Αργεντινή, μετά την κρίση, δεν υπήρχε αίσθηση της συλλογική ευθύνης γι' αυτό που συνέβη. Όλα είχαν να κάνουν με το χαρακτήρα των Αργεντινών, με την υποτιθέμενη απληστία τους και τις υπερβολικές δαπάνες που έγιναν στις περιοχές που επηρεάστηκαν από την κρίση. Ήταν σχεδόν όλα τα ρεπορτάζ σε επίπεδο ψυχολογίας και, καθώς έχω διαβάσει πολλά άρθρα για την Ελλάδα, πιστεύω ότι είναι το ίδιο πράγμα. Επίσης, πιστεύω ότι είναι παρόμοιες καταστάσεις, καθώς η Αργεντινή είναι μια χώρα με μεσογειακή κουλτούρα. Έτσι στην εξήγηση που δόθηκε για τα αίτια της κρίσης υπήρχε αυτή η ίδια στερεοτυπική προσέγγιση του μεσογειακού χαρακτήρα στους πολίτες των δύο χωρών. Παρ' όλα αυτά, υπάρχει και μία διαφορά με την Αργεντινή: Εκεί υπήρχε μία προθυμία η χώρα να ορθώσει το ανάστημά της στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα και στον εκφοβισμό του ΔΝΤ. Θεωρώ ότι, επειδή ο πληθυσμός κινητοποιήθηκε τόσο το 2001 και το 2002, απέρριψε τους πολιτικούς που δεν αντιστέκονταν στο ΔΝΤ. Στο τέλος, όταν οι πολιτικοί απλώς αρνήθηκαν να πληρώσουν το εξωτερικό χρέος, τότε τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν.

Πιστεύετε, δηλαδή, ότι οι Έλληνες δεν έχουν αντιδράσει ακόμη στα σκληρά μέτρα που τους επέβαλε η τρόικα; Θα μπορούσατε να πείτε ότι η Ελλάδα δέχεται αυτή τη στιγμή τη θεραπεία-σοκ;
 
Αλήθεια, δεν θα έλεγα ότι η Ελλάδα δεν αντιδρά. Πιστεύω ότι η Ελλάδα αντιδρά και συνεχίζει να το κάνει, ιδιαίτερα οι νέοι άνθρωποι τα τελευταία δύο χρόνια. Πιστεύω πως το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι έχουν χάσει την πίστη τους στο πώς θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις αλλαγές. Ο παράγοντας που περιπλέκει τα πράγματα για την Ελλάδα είναι η συμμετοχή της στην Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό δίνει μια αίσθηση στους πολίτες ότι είναι αβοήθητοι και προσθέτει ένα επιπλέον πολύπλοκο στρώμα, το οποίο δεν θα υπήρχε αν αισθάνονταν ότι είναι δυνατό κάποιος να μπορεί να δημιουργεί ο ίδιος τις πολιτικές του. Η συμμετοχή στην ΕΕ κάνει τους πολίτες να πιστεύουν πως ό,τι και να γίνει δεν έχουν τη δύναμη, η οποία δεν βρίσκεται στα χέρια του έθνους. Δυστυχώς, έχετε πολιτικούς που ευχαρίστως τονίζουν αυτό το αίσθημα των πολιτών ότι είναι αβοήθητοι γιατί δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Αν για όλα φταίνε η ΕΕ και το ΔΝΤ, τότε οι πολιτικοί της χώρας είναι αβοήθητοι και μπορούν να απαλλαγούν από την ευθύνη. Έτσι νομίζω ότι αυτό είναι ένα μοτίβο που βλέπουμε να επαναλαμβάνεται, όπου οι πολιτικοί επιθυμούν να θεωρούνται αβοήθητοι περισσότερο από όσο είναι στην πραγματικότητα προκειμένου να μην κάνουν θαρραλέες κινήσεις. Η Ελλάδα έχει επιλογές και νομίζω ότι είναι οι ίδιες με τις επιλογές που είχαν τα κράτη της Λατινικής Αμερικής εν μέσω της κρίσης χρέους τη δεκαετία του 1980 και για την οποία γράφω και στο βιβλίο. Τα κράτη αυτά συμμάχησαν και σχημάτισαν κάτι που θα έπρεπε να ονομάζεται το «καρτέλ των χρεωμένων». Με αυτό τον τρόπο ενισχύεις την επιρροή σου με τη συμμαχία με άλλες χώρες που είναι αντιμέτωπες με τον εκφοβισμό και η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Έτσι δημιουργείς μία αντίρροπη δύναμη κόντρα στην πίεση που προέρχεται από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Γι' αυτό νομίζω ότι η Ελλάδα δεν είναι τόσο αβοήθητη όσο πιστεύουν οι πολιτικοί της και πιστεύω ότι είναι μία βολική άποψη γι' αυτούς, επειδή έτσι έχουν την ευκαιρία να κάνουν πολύ επώδυνες πολιτικές και να λένε ότι δεν είχαν άλλη επιλογή, ότι πιέστηκαν προκειμένου να το κάνουν.

Στην ΕΕ αλλά και στην Ελλάδα τα πακέτα διάσωσης που δόθηκαν στις τράπεζες μετρούσαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Γι' αυτό και το ερώτημα παραμένει: ποιος κερδίζει στην πραγματικότητα με τα σκληρά οικονομικά μέτρα και τις περικοπές που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις;
 
Πιστεύω πως είναι ξεκάθαρο ότι οι τράπεζες έχουν κερδίσει. Αυτή είναι μια κρίση των κανόνων της ηθικής. Οι άνθρωποι είναι μάρτυρες μιας τεράστιας, οφθαλμοφανούς και χωρίς κανένα προκάλυμμα ληστείας. Να παίρνεις, δηλαδή, από τους εργαζόμενους προκειμένου να προσφέρεις πόρους στους πολύ πλούσιους που δημιούργησαν την κρίση και όλοι το γνωρίζουν αυτό. Στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε ποτέ στιγμή μιας τόσο ξεκάθαρης ληστείας στη σύγχρονη ιστορία, οι άνθρωποι ακούν ότι πρέπει να ζήσουν με αυτή την αδικία κι αυτό διότι αυτά τα συμφέροντα είναι περισσότερο ισχυρά. Για το λόγο αυτό δεν έχει να κάνει με τους πολιτικούς αλλά με το τι είδους συμμαχίες μπορούν να προέλθουν από τη βάση και να επιβάλουν στους πολιτικούς να κάνουν πιο θαρραλέες κινήσεις. Διότι τώρα κάνουν μια ανάλυση κόστους - κέρδους, αφού είναι πιο εύκολο να αποξενωθείς από την κοινή γνώμη από το να απομακρυνθείς από τους ισχυρούς. Η υποστήριξη των ανθρώπων όμως συνεχίζεται ακόμη κι όταν οι άνθρωποι αντιτίθενται στους ισχυρούς. Γι' αυτό πιστεύω ότι εξαρτάται από τα ευρύτερα κινήματα της Αριστεράς, που πρέπει να είναι ξεκάθαρα, ποιες είναι οι εναλλακτικές. Και νομίζω ότι υπάρχουν εναλλακτικές, διαφορετικές πολιτικές. Πιστεύω όμως ότι υπάρχει η ανάγκη να είναι υπερεθνικές.
***
Η συνέντευξη της δημοσιογράφου και ακτιβίστριας Ναόμι Κλάιν στην Εύη Απολλωνάτου, δημοσιεύεται στο περιοδικό Επίκαιρα

Τετάρτη 9 Ιουνίου 2010

ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΓΚΟΥΑΝΤΑΝΑΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΑΝΗΤΗ

ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΓΙΑΤΡΩΝ 

ΥΠΟ ΤΗΝ CIA, 

ΣΕ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥΣ ΤΟΥ 

ΓΚΟΥΑΝΤΑΝΑΜΟ...

 

Έκθεση της οργάνωσης Γιατροί για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (PHR) αναφέρει ότι αμερικανοί γιατροί, μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, πραγματοποίησαν πειράματα σε κρατούμενους, οι οποίοι φέρονταν να είχαν σχέση με την τρομοκρατία. Η οργάνωση ζητά την άμεση έναρξη έρευνας.
Η έκθεση της οργάνωσης βασίστηκε σε...

δημόσια έγγραφα και αναφέρει ότι ο γιατροί που εργάζονταν υπό τις διαταγές της CIA δεν αρκούνταν μόνο στην «παρακολούθηση» βίαιων ανακρίσεων που γίνονταν στους «υψηλής σημασίας κρατούμενους», αλλά «έβγαζαν και γενικά συμπεράσματα προκειμένου να βελτιώσουν τις μεθόδους» της ανάκρισης.
Επιπλέον, στόχος τους ήταν να μπορούν «δικαιολογούν νομικά», όπως αναφέρει η έκθεση, αυτές τις πρακτικές στις περιπτώσεις που οι πράκτορες που συμμετείχαν στις ανακρίσεις κατηγορούνταν για βασανισμό.
Σύμφωνα με την οργάνωση Γιατροί για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τουλάχιστον 14 κρατούμενοι είχαν εξαφανιστεί στις μυστικές φυλακές της CIA μεταξύ του τέλους του 2001 και του Σεπτεμβρίου του 2006, οπότε και επανεμφανίστηκαν στο Γκουαντάναμο.
Μεταξύ αυτών τουλάχιστον δύο υποβλήθηκαν σε προσομοίωση πνιγμού, ενώ όλοι υποβλήθηκαν σε προγράμματα στέρησης ύπνου, αναγκαστικής γύμνιας ή ακόμα και σε έκθεση σε ακραίες θερμοκρασίες, σύμφωνα με τα δημόσια έγγραφα.
Τα έγγραφα, τα οποία χρησιμοποίησε η PHR, αν και λογοκριμένα σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα με την οργάνωση αποκαλύπτουν ότι οι ΗΠΑ είχαν δημιουργήσει μετά την 11η Σεπτεμβρίου μία λίστα «βελτιωμένων τεχνικών ανάκρισης» που αργότερα δικαιολογήθηκε από το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Σύμφωνα με την PHR, οι γιατροί που συμμετείχαν σε αυτό το πρόγραμμα «συνέλεγαν ιατρικές πληροφορίες» για τις συνέπειες των «βελτιωμένων τεχνικών», οι οποίες αργότερα «χρησιμοποιήθηκαν για να επινοηθούν, να αναπτυχθούν και να εφαρμοστούν νέες μέθοδοι προσομοίωσης πνιγμού».
___________________
 
Αναδημοσίευση απο :   http://sibilla-gr-sibilla.blogspot.com/2010/06/blog-post_390.html

Σάββατο 24 Απριλίου 2010

ΔΙΕΘΝΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ. Ο ΔΟΚΤΩΡ ΘΑΝΑΤΟΣ

Αυτη ειναι η πραγματικοτητα

της PAX AMERICANA. Μπορούμε και πρέπει να την αλλάξουμε.

Δείτε το παρακάτω VIDEO για να δείτε τη "μοίρα" που μας ετοιμάζουν .


Διεθνές Νομισματικό Ταμείο  

Η αφαίμαξη των λαών


[Πληροφορίες για το ΔΝΤ και το ρόλο του]

Σάββατο 10 Απριλίου 2010

ΤΟ ΣΚΟΤΕΙΝΟ ΟΝΕΙΡΟ ΤΟΥ ΗΓΕΜΟΝΑ ΚΑΙ Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ



ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΣ 

ΜΕ ΕΝΑ ΣΚΑΝΕΡ*

Επινόησαν έναν υπολογιστικό αλγόριθμο, 
ικανό να καταγράφει και να αναγνωρίζει διαφορετικές αναμνήσεις

Αναλύοντας την εγκεφαλική δραστηριότητα, την οποία κατέγραφαν μέσω λειτουργικού μαγνητικού τομογράφου (fMRI), Βρετανοί ερευνητές κατάφεραν να διακρίνουν διαφορετικά μνημονικά ίχνη τη στιγμή που σχηματίζονταν στον εγκέφαλο εθελοντών.
Για να το πετύχουν αυτό, επινόησαν έναν ειδικό αλγόριθμο, ένα αρκετά σύνθετο υπολογιστικό πρόγραμμα, που είναι σε θέση να αναγνωρίζει διαφορετικά πρότυπα ενεργοποίησης των εγκεφαλικών νευρώνων που εμπλέκονται στις αναμνήσεις βιωμάτων (episodic memories), μια συνήθη κατηγορία της έκδηλης μνήμης, δηλαδή των συνειδητών μνημονικών καταγραφών που μπορούν να περιγραφούν λεκτικά.
Οι δύο Βρετανοί ερευνητές, ο ελληνικής καταγωγής Demis Hassabis και η Eleanor Maguire, εργάζονται από καιρό στο Centre for Neuroimaging του University College στο Λονδίνο και έχουν πραγματοποιήσει μια σειρά από πρωτοποριακά πειράματα. Πρόσφατα υπέβαλαν σε μια σειρά από τεστ μια ομάδα δέκα εθελοντών. Αρχικά ζήτησαν από τους εθελοντές να παρακολουθήσουν στην οθόνη του υπολογιστή σύντομα φιλμάκια, στα οποία διαφορετικοί ηθοποιοί εμφανίζονταν να εκτελούν απλές πράξεις, όπως να στέλνουν ένα γράμμα, να αδειάζουν ένα φλιτζάνι καφέ στον νεροχύτη, να ανεβαίνουν σε ένα ποδήλατο. Κατόπιν τους ζήτησαν να ανακαλέσουν στη μνήμη τους τις σκηνές που είχαν παρακολουθήσει, ενώ παράλληλα κατέγραφαν μέσω του μαγνητικού τομογράφου τη δραστηριότητα μιας ορισμένης περιοχής του εγκεφάλου τους, και κυρίως του ιππόκαμπου, περιοχής που εμπλέκεται στενά με την αποθήκευση και την ανάκληση της μνήμης. Η όλη διαδικασία επαναλήφθηκε αρκετές φορές και τα τομογραφήματα αναλύθηκαν από το ειδικό πρόγραμμα, ώστε να καταγραφούν και να ταξινομηθούν τα διαφορετικά πρότυπα νευρωνικής δραστηριότητας που σχετίζονται με την ανάκληση στη μνήμη των σκηνών από το κάθε φιλμ που είχαν παρακολουθήσει οι εθελοντές. Αργότερα, όταν ζήτησαν από τους εθελοντές να ανακαλέσουν ελεύθερα ο καθένας όποια σκηνή ήθελε από τα φιλμ που είχαν δει, οι ερευνητές διαπίστωσαν έκπληκτοι ότι μπορούσαν να μάθουν ποιο από τα φιλμ έφερνε στη μνήμη του ο εθελοντής απλώς παρακολουθώντας στην οθόνη του υπολογιστή τα πρότυπα νευρωνικής δραστηριότητας που εμφανίζονταν! Και μολονότι τα πρότυπα ενεργοποίησης των νευρώνων στον εγκέφαλο του κάθε εθελοντή διέφεραν ελαφρά μεταξύ τους, υπήρχει ωστόσο μια αξιοσημείωτη ομοιότητα μεταξύ τους. «Σε προηγούμενα πειράματά μας είχαμε επικεντρώσει το ενδιαφέρον μας στην καταγραφή πιο βασικών και γενικών μνημονικών ικανοτήτων, όπως π.χ. ο προσανατολισμός ενός ατόμου σε ένα περιβάλλον. Σήμερα ο αλγόριθμος είναι σε θέση να αναγνωρίζει ποιες ακριβώς σκηνές του φιλμ ανασύρει στη μνήμη του ο εθελοντής. Γεγονός που υποδεικνύει σαφώς ότι οι αναμνήσεις βιωμάτων καταγράφονται εγκεφαλικά από καθορισμένα πρότυπα ενεργοποίησης νευρώνων», δήλωσε στον Τύπο η Eleanor Maguire. Κατανοώντας καλύτερα πώς αρχειοθετούνται και πς ανακαλούνται οι μνήμες, ο «Μεγάλος Αδελφός» δεν είναι ακόμη σε θέση, ευτυχώς, να «διαβάζει» στην οθόνη ενός PC τις πιο μύχιες σκέψεις μας, όμως τα πειράματα αυτά του ανοίγουν το δρόμο για να πραγματοποιήσει στο μέλλον και αυτό το σκοτεινό του όνειρο. 
_________________________
* Αναδημοσίευση από την ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ της 10.04.2010

Τρίτη 6 Απριλίου 2010

"Στις ΗΠΑ υπάρχει μόνο ένα πολιτικό κόμμα, το κόμμα του πολέμου".

Πολ Ατγουντ


Συνέντευξη  στον Χρόνη Πολυχρονίου 


(Δημοσιεύτηκε στην "Ελευθεροτυπία" την  2/04/2010). 

Οσο παράδοξο και αν αυτό ακούγεται, η ιδέα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιπροσωπεύουν μια αυτοκρατορία είναι μάλλον περισσότερο διαδεδομένη και αποδεκτή από τους ίδιους τους Αμερικανούς παρά από τον υπόλοιπο κόσμο, ο οποίος τείνει να τις αντιμετωπίζει απλά ως μια υπερδύναμη.
Αυτό όμως που διχάζει τους Αμερικανούς είναι το τι ακριβώς αντιπροσωπεύει αυτή η αυτοκρατορία. Για τους συντηρητικούς και τους περισσότερους φιλελεύθερους, οι ΗΠΑ είναι μια αυτοκρατορία ειρήνης και δημοκρατίας που μάχεται κατά του κακού. Για τους ριζοσπαστικούς, η αυτοκρατορία των ΗΠΑ είναι ένα πλανητικό εγχείρημα για την προώθηση των αμερικανικών συμφερόντων προς όφελος μιας οικονομικής ελίτ. Στο πλαίσιο αυτό, η επιθετικότητα και ο πόλεμος είναι συνυφασμένα με την ίδια την ύπαρξη και τη διατήρηση της αυτοκρατορίας -και η ιδέα αυτή ήταν φυσικά το σήμα κατατεθέν της σκέψης και της έρευνας του κορυφαίου Αμερικανού ιστορικού και ακτιβιστή Χάουαρντ Ζιν, που απεβίωσε φέτος, στις 27 Ιανουαρίου, σε ηλικία 87 ετών.
Ο Πολ Ατγουντ, καθηγητής Αμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στη Βοστόνη και Research Associate στο Κέντρο Γουίλιαμ Τζόινερ για τη Μελέτη του Πολέμου και τις Συνέπειές του στο ομώνυμο πανεπιστήμιο, βετεράνος του πολέμου στο Βιετνάμ και ακτιβιστής, είναι ένας από τους Αμερικανούς ιστορικούς που ανήκουν στη ριζοσπαστική παράδοση και που τώρα, μετά τον θάνατο του Χάουαρντ Ζιν, καλούνται να αναλάβουν τα σκήπτρα για τη συνέχιση αυτής της πνευματικής παράδοσης στον αγώνα κατά της αυτοκρατορίας.
Με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση του τελευταίου του βιβλίου «Πόλεμος και Αυτοκρατορία», που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα στις ΗΠΑ και τη Μεγάλη Βρετανία από τον εκδοτικό οίκο Pluto, μιλήσαμε με τον Πολ Ατγουντ για τη φύση και τη δυναμική της αμερικανικής αυτοκρατορίας, για τον Ομπάμα και τον πόλεμο στο Αφγανιστάν και για τους στόχους της αυτοκρατορίας στον 21ο αιώνα.

Πόλεμος «ηθικών κινήτρων»
Η ιδέα των ΗΠΑ ως μιας αυτοκρατορίας της ελευθερίας και της δημοκρατίας, όπου ο πόλεμος αποτελεί τελευταία επιλογή και μόνο αφότου έχει προκύψει σαφής αξιολόγηση του κινδύνου, κυριαρχεί ένα μεγάλο μέρος της αμερικανικής κοινωνίας και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της κυρίαρχης ιδεολογίας. Πόσο (αν)ακριβής είναι αυτή η εκδοχή της εμπλοκής των ΗΠΑ στις παγκόσμιες υποθέσεις;

«Οι περισσότεροι Αμερικανοί έχουν γαλουχηθεί με την ιδέα ότι ο πόλεμος αποτελεί τελευταία επιλογή και πως διεξάγεται μόνο προς χάριν ηθικών κινήτρων. Αυτό όμως είναι εξ ολοκλήρου αναληθές. Για παράδειγμα, το "αμερικανικό δόγμα" ανακηρύσσει την "αυτοδιάθεση των λαών" σε κεντρική αξία, αλλά από το 1607 έως σήμερα η αμερικανική πολεμική ισχύς έχει πάντα επιδιώξει να στερήσει από άλλους λαούς αυτό το ισχυριζόμενο θεμελιώδες δικαίωμα προκειμένου να ωφεληθούν τα συμφέροντα των Αμερικανών (συνήθως μιας μικρής ομάδας προνομιούχων). Είναι αλήθεια ότι οι αμερικανικοί πόλεμοι διεξάγονται με την αξιολόγηση του κινδύνου. Εάν το εμπόδιο στους αμερικανικούς στρατηγικούς στόχους είναι αρκετά ισχυρό για να προκαλέσει σοβαρές ζημιές προς εμάς, τότε αποφεύγουμε τον πόλεμο με αυτόν τον "εχθρό". Βομβαρδίζουμε μόνο εκείνους που δεν έχουν τη δυνατότητα να βομβαρδίσουν εμάς. Δεν επιτεθήκαμε ποτέ στη Σοβιετική Ενωση ή στην Κίνα αφότου απέκτησε πυρηνικά όπλα, για τον απλό λόγο ότι αυτές οι χώρες θα μπορούσαν να μας ανταποδώσουν το όποιο χτύπημα εξίσου δυναμικά. Η Γερμανία και η Ιαπωνία δεν μπορούσαν να το κάνουν. Η Κορέα, το Βιετνάμ, το Λάος, η Καμπότζη, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, η Σερβία ήταν χώρες που δεν απείλησαν ποτέ την αμερικανική στρατιωτική ασφάλεια. Εντούτοις, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν και διεξήγαγαν πόλεμο ενάντια σε αυτά τα μικρά έθνη, σκοτώνοντας εκατομμύρια αθώων ανθρώπων, αν και εξαπατάμε τους εαυτούς μας ότι αυτό είναι το "ανεπιθύμητο" κόστος του πολέμου. Ανοησίες! Ο προορισμός και ο σκοπός του τεράστιου θανάσιμου οπλοστασίου που διαθέτουν οι ΗΠΑ είναι ακριβώς αυτός: να σπέρνει τρόμο».

Το ξέσπασμα στο Τόκιο
Στο τελευταίο και πρόσφατα δημοσιευμένο βιβλίο σας με τίτλο «Πόλεμος και Αυτοκρατορία», ισχυριζόσαστε με πάθος ότι οι πολεμικές πρακτικές των ΗΠΑ επιδεικνύουν ελάχιστη μέριμνα είτε για τις ζωές των δικών τους στρατιωτών ή αυτών είτε του αντιπάλου. Τι στοιχεία χρησιμοποιείτε για να υποστηρίξετε αυτό τον ισχυρισμό;

«Πριν από την είσοδο των ΗΠΑ στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο πρόεδρος Ρούζβελτ καταδίκασε τους εσκεμμένους βομβαρδισμούς των πόλεων από τους εμπλεκόμενους. Μετά όμως από τις επιθέσεις στο Περλ Χάρμπορ, οι ΗΠΑ εξελίχθηκαν στον μεγάλο πρωταγωνιστή του αστικού βομβαρδισμού. Ο Αμερικανός διοικητής που διέταξε τον βομβαρδισμό του Τόκιο με εμπρηστικές βόμβες και πάνω από 100.000 πολίτες μετατράπηκαν σε κάρβουνο, ο στρατηγός Κέρτις Λεμέι, είπε ότι "ήταν επιτέλους καιρός να σταματήσουμε να χτυπάμε μύγες και να βαρέσουμε στο ψητό". Ενας από τους υφιστάμενούς του δήλωσε αργότερα ότι, εάν οι Ιάπωνες είχαν κερδίσει τον πόλεμο, ο Αμερικανός στρατηγός θα είχε δικαστεί ως εγκληματίας πολέμου. Το όνομα του υφιστάμενού του ήταν Ρόμπερτ Μακναμάρα, μετέπειτα υπουργός Αμυνας κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ, όπου "οι ισοπεδωτικοί βομβαρδισμοί" και "οι ελεύθερες ζώνες πυρός" σκότωσαν εκατοντάδες χιλιάδες Νοτιοβιετναμέζους, που υποθετικά επρόκειτο να σώσουμε.
Σε όλη την πορεία της αμερικανικής Ιστορίας, η μεγάλη πλειονότητα των στρατιωτών προερχόταν από τις χαμηλότερες κοινωνικές τάξεις· έτσι οι ελίτ δεν είχαν κανένα λόγο να εκτιμούν τις ζωές τους. Κατά συνέπεια, οι στρατιώτες έχουν ανέκαθεν χρησιμοποιηθεί σαν χορτονομή πυροβόλων. Φυσικά στις ΗΠΑ δημιουργούμε ένα μεγάλο φετίχ για να "τιμήσουμε τις θυσίες" των πεσόντων, αλλά αυτές οι "εορτές" παίζουν μόνο τελετουργικό και ρητορικό ρόλο. Στο αμερικανικό κοινό σέρβιραν χοντροειδέστατα ψέματα για να βρει λόγους να πάει να πολεμήσει στο Βιετνάμ και, ως αποτέλεσμα, πάνω από 58.000 ονόματα είναι χαραγμένα σε ένα κενοτάφιο στην Ουάσιγκτον, δίχως αυτό να λαμβάνει υπόψη τους χιλιάδες βετεράνους που αργότερα αυτοκτόνησαν εξαιτίας ψυχολογικών τραυμάτων. Οι σημερινοί πόλεμοι στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν βασίζονται επίσης στο ψέμα. Περισσότεροι Αμερικανοί στρατιώτες πέθαναν το 2009 από αυτοκτονίες απ' ό,τι πέθαναν στη μάχη. Μια κυβέρνηση που είναι πρόθυμη να θυσιάσει με ψέματα τις ζώες των πολιτών της, είναι διεφθαρμένη και φρικτά ανάξια των ανθρώπων που υποστηρίζει ότι αντιπροσωπεύει».

Οι δυνάμεις πίσω από το «θρόνο»
Ο Ομπάμα αποδεικνύεται, στην καλύτερη των περιπτώσεων, μια ηπιότερη εκδοχή του Μπους όσον αφορά τον μιλιταρισμό. Σε ποιο βαθμό υπαγορεύονται οι πολιτικές που ακολουθούν οι Αμερικανοί πρόεδροι από παράγοντες πέραν της δικής τους βούλησης; Για παράδειγμα, πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος στη διαμόρφωση ενός πολεμικού αστικού πολιτισμού;

«Ουδείς που θέτει τον εαυτό του υποψήφιο για την προεδρία των ΗΠΑ δεν μπορεί να φτάσει εκεί δίχως την έγκριση και τη χρηματική στήριξη από τις πραγματικές δυνάμεις που βρίσκονται πίσω από τον "θρόνο" της συνταγματικής διακυβέρνησης, αυτού που συχνά αποκαλείται "στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα" αλλά που περιλαμβάνει επίσης το μεγάλο κεφάλαιο, τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τα παραρτήματα της μυστικής υπηρεσίας. Γι' αυτό άνθρωποι όπως ο Ραλφ Νέιντερ, η Σίνθια ΜακΚίνι και ο Ντένις Κουσίνιτς λογοκρίνονται και καταστέλλονται. Ενας υποψήφιος χρειάζεται τις ψήφους των πολιτών προκειμένου να διατηρηθεί η παραίσθηση της "λαϊκής κυριαρχίας", αλλά μόλις βρεθεί στην εξουσία θα υπηρετήσει τις ανάγκες εκείνων που τον χρηματοδότησαν και αρχικώς ενέκριναν -αν και οι αμερικανικές ελίτ διαφέρουν η μία από την άλλη και αυτό μπορεί να οδηγήσει μερικές φορές σε ξαφνικές αλλαγές στην πολιτική, όπως με την περίπτωση του Νίξον και της Κίνας, για παράδειγμα.
Οταν κάποιος, όπως ο πρώην αντιπρόεδρος Ντικ Τσένι, λέει ότι "ο αμερικανικός τρόπος ζωής δεν είναι διαπραγματεύσιμος", αυτό σημαίνει ότι οι συστημικές δυνάμεις (το μεγάλο κεφάλαιο, οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου) πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους ό,τι χρειάζονται για να διατηρηθεί σε ισχύ το υπάρχον σύστημα. Πέραν μιας ριζοσπαστικής αλλαγής στις αμερικανικές αξίες και στον τρόπο ζωής, κανένας πρόεδρος δεν μπορεί, ή δεν είχε το θάρρος μέχρι τώρα, να αντιταχθεί σε αυτές τις συστημικές δυνάμεις».

Κυριαρχία πλήρους φάσματος
Ποιοι θα λέγατε ότι είναι οι κύριοι στόχοι της αμερικανικής ηγεμονίας στον 21ο αιώνα;

«Η σαφέστερη έκφραση των στόχων των Αμερικανών παγκόσμιων ηγεμονιστών μπορεί να βρεθεί σε δύο βασικά έγγραφα -το ένα "νεοφιλελεύθερο" και το άλλο "νεοσυντηρητικό", καλύπτοντας έτσι και τις δύο πλευρές του νομίσματος. Ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι ήταν εθνικός σύμβουλος ασφαλείας επί προεδρίας Κάρτερ και είναι σήμερα -πίσω από το παραβάν- σύμβουλος του Ομπάμα. Το βιβλίο του "Η μεγάλη σκακιέρα" τάσσεται υπέρ μιας άνευ όρων επιχείρησης για αμερικανική κυριαρχία της "Ευρασιατικής ενδοχώρας", εκεί όπου διατηρείται ο μεγαλύτερος όγκος των παγκόσμιων ενεργειακών αποθεμάτων. Δεν θυμάμαι οποιαδήποτε ανησυχία εκ μέρους του Μπρεζίνσκι για τη μοίρα εκείνων που είναι πιόνια σε αυτό το νέο "Μεγάλο Παιχνίδι", συμπεριλαμβανομένων των πολιτών και των Αμερικανών στρατιωτών που σκοτώνονται προς χάριν αυτού του "παιχνιδιού". Αφότου όπλισε τους Μουτζαχεντίν στο Αφγανιστάν και η χώρα κατέρρευσε στη συνέχεια στο χάος, η αντίδραση του Μπρεζίνσκι ήταν: "Τι είναι πιο σημαντικό... η πτώση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας... ή μερικοί υποκινούμενοι μουσουλμάνοι;".
Το μανιφέστο που δημοσιεύθηκε από το Πρότζεκτ για Εναν Νέο Αμερικανικό Αιώνα, με τον τίτλο "Η επανοικοδόμηση των αμυντικών δυνάμεων της Αμερικής", καλεί τις ΗΠΑ να εκμεταλλευτούν την εξαφάνιση της ΕΣΣΔ και την ανυπαρξία οποιουδήποτε πραγματικού στρατιωτικού αντιπάλου για να διασφαλίσουν την ατζέντα του Πενταγώνου για "κυριαρχία πλήρους φάσματος" στον πλανήτη σε όλες τις πτυχές -στρατιωτική, οικονομική, πολιτιστική, συμπεριλαμβανομένης της κυριαρχίας του Διαστήματος. Πολλοί από τους υπογράφοντες αυτού του εγγράφου κατέληξαν υψηλόβαθμα στελέχη της κυβέρνησης Μπους. Μια κεντρική αρχή αυτού του σχεδίου είναι ο έλεγχος των αποθεμάτων πετρελαίου στον Περσικό Κόλπο. Κατά τρόπο ενδιαφέροντα, όταν αναφέρθηκε εάν το αμερικανικό κοινό θα δεχόταν ένα τέτοιο επιθετικό σχέδιο, η επιτροπή για την "Πρωτοβουλία Εξωτερικής Πολιτικής" είπε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν απίθανο "δίχως ένα νέο Περλ Χάρμπορ". Αυτή η καταλυτική στιγμή ήρθε στις 11 Σεπτεμβρίου 2001. Εννέα χρόνια αργότερα η κυβέρνηση Ομπάμα κλιμακώνει έναν πόλεμο που προορίζεται να διασφαλίσει περαιτέρω πηγές πετρελαίου, φυσικό αέριο και μια προνομιακή στρατηγική θέση. Οταν έχουμε να κάνουμε με την εξωτερική πολιτική, στις ΗΠΑ υπάρχει μόνο ένα πολιτικό κόμμα, το κόμμα του πολέμου».

Κυριακή 7 Μαρτίου 2010

Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΣΜΟΣ ΕΧΕΙ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΥΘΥΝΣΕΙΣ

Πίσω από αυτά τα φανταχτερά ονόματα, με κορυφαίο αυτό της Goldman Sachs*,  κρύβεται ο σκληρός πυρήνας του Ηγεμονικού Κεφάλαιου, τα μεγάλα αφεντικά του κόσμου, με εκπρόσωπό-υπάλληλό  τους τον "Πλανητάρχη" Μπαράκ Χουσείν Ομπάμα. Αυτή είναι η Αστική Δημοκρατία του Κεφάλαιου. 
Πληρώστε την και Δοξάστε την.

ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ
*. Η για δεκαετίες σύμβουλος των ελληνικών κυβερνήσεων !!!!

Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

Το μεγάλο παιχνίδι για τον έλεγχο της Ευρώπης

ΠΩΣ Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ “ΤΡΑΠΕΖΑ-BAMΠΙΡ“ GOLDMAN SACHS ΟΡΓΑΝΩΣΕ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ “ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ, ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩ” 

Ενδιαφέρον  θα ήταν να μάθουμε  εάν η Γκόλντμαν  Ζακς διατηρούσε ή  και συνεχίζει να διατηρεί κάποιον “τοποτηρητή” και στα καθ’ ημάς και σε ποιο ακριβώς πόστο. Σε κυβερνητικό ή μήπως σε κρατικό που πάντως επηρεάζει καθοριστικά κρίσιμες κυβερνητικές αποφάσεις σχετικά με την οικονομία και τη διαχείριση των δημοσιονομικών μας  προβλημάτων;

Του Δημήτρη  Κωνσταντακόπουλου 

Πως θα σας φαινόταν αν ο προπονητής του Ολυμπιακού έπαιζε 100 εκατομμύρια στο Προ-Πο, ποντάροντας στην ήττα και τον υποβιβασμό της ομάδας του και συνιστώντας στους φίλους του να κάνουν το ίδιο; Τι θα έκαναν οι οπαδοί των Ερυθρολεύκων σε έναν τέτοιο προπονητή;

Αυτό ακριβώς φαίνεται ότι κάνει η τράπεζα Γκόλντμαν Ζακς, κύριος σύμβουλος επί σειρά ετών των ελληνικών κυβερνήσεων σε θέματα χρέους και ιδιωτικοποιήσεων, προνομιακός συνομιλητής των Πρωθυπουργών και από τους κύριους διαχειριστές του δημόσιου χρέους μας. Με το ένα χέρι, η τράπεζα κερδίζει δισεκατομμύρια από τις “συμβουλές” της και τη διαχείριση του χρέους. Με το άλλο, παίζει στην αγορά CDS ποντάροντας στη χρεωκοπία της Ελλάδας, σε στενή συνεργασία με το κερδοσκοπικό χετζ φαντ Πόλσον, που κέρδισε του κόσμου τα λεφτά στην κρίση του 2008. H Γκόλντμαν φροντίζει ταυτόχρονα να υπονομεύει την ελληνική αξιοπιστία, τινάζοντας στον αέρα τα ελληνικά επιτόκια και οδηγώντας τη χώρα στον γκρεμό! Αν δεν χρεωκοπήσει η Ελλάδα κερδίζει από τα αυξημένα επιτόκια, αν χρεωκοπήσει κερδίζει από τη χρεωκοπία. Κερδίζει στήνοντας τη φούσκα, κερδίζει και ξεφουσκώνοντας τη φούσκα, πιστή στην αρχή “άρπαξε το τσεκ πριν σκάσει το καρπούζι”. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένα καρπούζι. Η τράπεζα το παρουσιάζει ως υπαρκτό, κερδίζει από την πώλησή του και το αφήνει να σκάσει πριν το πάρει στα χέρια του ο αγοραστής.
Δεν είναι πρώτη  φορά που το κάνει, είναι η πάγια μέθοδός της, χάρη στην οποία κυριάρχησε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική αγορά, εξοντώνοντας τους ανταγωνιστές. Η Γκόλντμαν γιγαντώνεται απομυζώντας τους πελάτες-θύματα, γι’ αυτό την ονόμασε βαμπίρ η Λιμπερασιόν. Τα ίχνη της εντοπίζονται πίσω από όλες τις φούσκες και οικονομικές καταστροφές (κερδοσκοπία πετρελαίου, μετοχών υψηλής τεχνολογίας κ.ο.κ.).
Η τράπεζα πρωταγωνίστησε στα σάπια στεγαστικά δάνεια, οδηγώντας στην καταστροφή του 2008. Τότε, οι τραπεζίτες ανάγκασαν τις κυβερνήσεις να ξοδέψουν 11.400 δισεκατομμύρια δολλάρια (αν έχετε τρόπο να φαντασθείτε ένα τέτοιο ποσό) για να καλύψουν τις νομότυπες ή μη απάτες των τραπεζών. Αφού σώθηκαν οι από τη χρεωκοπία, βγάζοντας μάλιστα και κάτι τις, οι τραπεζίτες επανήλθαν στα ίδια βάζοντας στο στόχαστρο ευάλωτα κράτη. Και δοκιμάζοντας το ευρώ, προτού κατοχυρωθεί ως παγκόσμιο αποθεματικό, υπονομεύοντας την αμερικανική κυριαρχία.

Η ΦΙΡΜΑ

Οι Αμερικανοί λατρεύουν τα παρατσούκλια. Τη CIA τη λένε «The Company» (H Εταιρεία). Τη Μαφία «The Family» (Η Οικογένεια). Την Goldman Sachs «The Firm» (Η Φίρμα). Γκόλντμαν και Σαξ ήταν δύο Γερμανοεβραίοι μετανάστες. ‘Ιδρυσαν την τράπεζα το 1869, αλλά δεν θα μπορούσαν ίσως να φανταστούν ότι θα γινόταν σήμερα η μεγαλύτερη στον κόσμο, αλλά και μια πραγματική, αν και αφανής, όσο μπορεί, υπερκυβέρνηση του κόσμου.
Η Γκόλντμαν  δεν έχει απλώς καλές σχέσεις  με την αμερικανική κυβέρνηση, είναι, σε μεγάλο βαθμό, η κυβέρνηση. Το.......
διαβάστε ολόκληρο το ενδιαφέρον άρθρο στο:

https://mail.google.com/mail/?ui=2&ik=8e9388a328&view=att&th=1271ad1798f6b3bc&attid=0.2&disp=vah&zw

Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010

ΠΟΙΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΑΔΥΝΑΜΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ;




«Πέντρο Πάες:  

Κάποιοι θέλουν αδύναμη την Ευρώπη»




«Η κρίση είναι κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και δεν θα βγούμε από αυτή αν δεν βγούμε από τον καπιταλισμό», επισημαίνει ο καθηγητής Οικονομικών Πέντρο Πάες, συντονιστής της Τράπεζας του Νότου (συμμετέχουν Βενεζουέλα, Αργεντινή, Βολιβία, Βραζιλία, Εκουαδόρ, Παραγουάη), μέλος της επιτροπής Τζ. Στίγκλιτς για την οικονομική κρίση, προσκεκλημένος του ΣΥΝ στη διήμερη εκδήλωση «Η κρίση και ο ευρωπαϊκός Νότος».
Η απάντηση της ευρωπαϊκής αριστεράς πρέπει να είναι η εξής: «αν δεν μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία θα υπάρξει ανθρωπιστική καταστροφή, δεν μπορούμε να περιμένουμε να έρθουν Μεσσίες». Κάνει λόγο για «κερδοσκοπικές μαφίες που θα είναι ωφελημένες από την κρίση» και επισημαίνει ότι «υπάρχει στην ατζέντα κάποιων η Ευρώπη να είναι αδύναμη στον γεωπολιτικό σχεδιασμό». 

* Αρκετοί υποστηρίζουν ότι μπαίνουμε σε φάση ανάκαμψης, μήπως όμως η κρίση επιστρέψει με άλλο πρόσωπο;
 
- Αυτή η κρίση είναι οργανική κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Και πιστεύω ότι δεν είναι δυνατόν να βγούμε από την κρίση του καπιταλισμού αν δεν βγούμε από τον καπιταλισμό. Η ύφεση που ζούμε χωρίς αμφιβολία έχει κάποιες αφορμές, αλλά η χρηματοπιστωτική έκρηξη που είδαμε είναι η έκφραση διαδικασιών πολύ σύνθετων που εξελίσσονται εδώ και δεκαετίες. Η κρίση της παραγωγής, η κρίση της αποδοτικότητας του κεφαλαίου, σχετίζεται με τη διανομή του πλούτου που αποκλείει τις μεγάλες πλειοψηφίες του κόσμου και δεν επιτρέπει τη δημιουργία δυναμικής ικανής να απορροφήσει την τεράστια παραγωγή την οποία έχει δημιουργήσει το ίδιο το κεφάλαιο. Η ανάγκη θέσπισης αποδοτικών μηχανισμών επένδυσης ανάγκασε το κεφάλαιο να ψάξει και να εισαγάγει στο χρηματοπιστωτικό σύστημα μια σειρά από επιλογές που δημιούργησαν μια παρασιτική υπερτροφία. Ο τρόπος που εξελίσσεται αυτή η κρίση μειώνει κατά πολύ τις πιθανότητες μιας βιώσιμης επανόδου και μου φαίνεται πως ο τύπος των πολιτικών που αναπτύσσονται είναι να αγοράζουν χρόνο, αλλά με τίμημα πολύ μεγαλύτερο και βαθιές ζημιές στους βασικούς μηχανισμούς συνοχής της οικονομίας. Πιστεύω ότι αυτή κατάσταση θα εμβαθυνθεί, οδηγώντας τα άτομα, τους λαούς, τα έθνη σε μια κατάσταση τραγική. Για αυτό τον λόγο πιστεύω ότι είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε εναλλακτικούς μηχανισμούς, όπως είναι η Τράπεζα του Νότου, το κοινό ανταλλακτικό νόμισμα της Λατινικής Αμερικής (sucre), η Νέα Αρχιτεκτονική για την Οικονομία που ήδη αρχίζουν στη Λατινική Αμερική, για να δημιουργηθούν άλλες συνθήκες.
 
* Τι μάθαμε από την κρίση;

- Αν δεν μετατρέψουμε αυτή την κρίση σε ευκαιρία, θα υπάρξει ανθρωπιστική καταστροφή. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να έρθουν Μεσσίες, δεν μπορούμε να περιμένουμε κάτι από την παρουσία παντοδύναμων ηγετών. Η οργάνωση και η συνείδηση του κόσμου είναι αυτές, που μπορεί να δημιουργήσουν τις συνθήκες, λειτουργικές και αποτελεσματικές, ώστε να υποστηρίξει τα δικαιώματά του. 

* Αυτοί που ευθύνονται για την κρίση, όπως οι τράπεζες, θα πληρώσουν ή θα πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα;
 
- Ο κίνδυνος αυτή την κρίση να την πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα είναι υψηλότατος. Αλλωστε, ό,τι έχει συμβεί τα τελευταία δύο χρόνια καταδεικνύει ότι οι κερδοσκοπικές μαφίες που έχουν προκαλέσει την κρίση θα είναι οι μεγάλες ωφελημένες από αυτή. Οχι μόνο θα βγουν «ανανεωμένες» με τη διάσωση που κάνουν στις τράπεζες οι κυβερνήσεις του Βορρά, αλλά αυξάνουν τη δύναμή τους με τη συγκέντρωση πλούτου μέσω διαδικασιών που δημιουργούν μεγάλη ασυμμετρία στην παγκόσμια οικονομία. Η πιθανότητα τα λαϊκά στρώματα να μπορέσουν να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους, τα δικαιώματά τους και να προστατευθούν από το να αντιμετωπίσουν ακόμα χειρότερες συνθήκες περνάει μέσα από τη δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου, με την εφαρμογή οικονομικής πολιτικής ανάπτυξης πλήρους εργασίας, βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου. Η διαφθορά, η ανικανότητα, η αναποτελεσματικότητα των τραπεζιτών που είχαν τον έλεγχο της κατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο, μας οδηγούν σε καταστροφή. Είναι σημαντική η στήριξη που έχει η Νέα Αρχιτεκτονική για την Οικονομία που σπάει το μονοπώλιο του δολαρίου, που χρηματοδοτεί αναπτυξιακά προγράμματα, σπάζοντας την κυρίαρχη λογική που θέλει ως αναγκαία προτεραιότητα τα κέρδη του κεφαλαίου. Το σκεπτικό ο δανεισμός να στηρίζει τις παραγωγικές διαδικασίες είναι ιδιαίτερα σημαντικός αυτή τη στιγμή για να προστατεύσουμε την εργασία. 

* Υπάρχει εναλλακτικό μοντέλο;
 
- Πρέπει να βασίζεται στη συμμετοχή των εργαζομένων, των κοινοτήτων κι να συμπεριλαμβάνει ένα νέο ρόλο του κράτους που να μην εξυπηρετεί τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, να μην είναι αιχμάλωτο των ίδιων ολιγαρχικών κέντρων που έχουν δημιουργήσει την κρίση. Περνάει κι από ένα τελείως άλλο σύστημα δανεισμού που στοχεύει στην αναπαραγωγή της παραγωγικής διαδικασίας. Για να γίνει όμως οτιδήποτε πρέπει να σπάσει το μονοπώλιο που σήμερα έχει το δολάριο στο διεθνές νομισματικό σύστημα, με την ίδρυση ενός νέου οργανισμού δανεισμού που να βασίζεται στις περιφέρειες, με τη δημιουργία κοινών νομισμάτων σε περιφερειακό επίπεδο. Αυτοί ο οργανισμοί πρέπει να λειτουργούν ως κεντρικές τράπεζες με νέους μηχανισμούς και κανόνες με τρόπο ώστε να αποφεύγονται η συναλλαγματική κερδοσκοπία και υπερσυγκέντρωση κεφαλαίων, και μέσα από διαδικασίες ρύθμισης που να ωφελούν τη μακροοικονομική συνοχή και μια συμφωνία σταθερότητας στο είδος των συναλλαγμάτων. Δημιουργείται μ' αυτό τον τρόπο ένα νέο παγκόσμιο σχήμα που φέρνει ως προτεραιότητα την παραγωγή και την εργασία ως κεντρικό στοιχείο της οικονομίας. 

* Η κρίση του ευρωπαϊκού Νότου, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, είναι μόνο κρίση του ευρώ ή εντάσσεται στον πόλεμο ευρώ - δολαρίου;
 
- Αυτή είναι μια κρίση υπερ-παραγωγής και στο τέλος της ημέρας πρέπει να οριστεί ποιος θα καταφέρει να συνεχίσει να παράγει και ποιος θα μείνει με την κρίση, που θα έχει και κοινωνικά αποτελέσματα και μεγάλη ανεργία. Η σύγκρουση που υπάρχει ανάμεσα στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη και χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, η Βραζιλία, η Νότιος Αφρική που τώρα αναπτύσσονται βιομηχανικά, δείχνει μακροπρόθεσμα μια κατάσταση στην οποία θα προκύψουν κάθε τύπου τακτικές και όπλα. Αυτό που ζούμε τώρα, δείχνει την αρχή της μάχης για την Ευρώπη και δείχνει ότι υπάρχει στην ατζέντα κάποιων ο σχεδιασμός η Ευρώπη να είναι αδύναμη στον γεωπολιτικό σχεδιασμό. 

* Τι πρέπει να αλλάξει στην Ε.Ε.;
 
- Η τεράστια οικονομική, κοινωνική, επιστημονική, πολιτική και πολιτισμική δυναμική της Ευρώπης έπρεπε να παίξει βασικό ρόλο στην έξοδο από την κρίση προς ένα κόσμο πολυπολικό, δημοκρατικό. Για να γίνει αυτό, απαιτείται η αλλαγή της φύσης της «κατασκευής» της Ευρωπαϊκής Ενωσης βάζοντας στο επίκεντρο την πλήρη εργασία. Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να συντονίζονται και οι πολιτικές των κυβερνήσεων, με μια διαρκή διαδικασία διεύρυνσης των κοινωνικών εγγυήσεων και με την ταυτόχρονη εμβάθυνση της δημοκρατίας και του ρόλου των πολιτών. Η έλλειψη αυτών των στοιχείων σημαίνει πως η Ευρώπη αυτοκτονεί οικονομικά και πολιτικά. Και αν συνεχίσει έτσι, αιχμάλωτη των οικονομικών δογμάτων που έχουν χρεοκοπήσει, δημιουργεί τις συνθήκες που θα την κάνουν ανίσχυρη. 

* Είστε προσκεκλημένος του ΣΥΝ στην Αθήνα, υπό ποιες προϋποθέσεις η ευρωπαϊκή αριστερά μπορεί να «ταράξει» τα νερά στην Ευρώπη;
 
- Οι προοδευτικές δυνάμεις καλούνται να κάνουν μια εσωτερική διαμόρφωση ώστε να προκαλέσουν και να προβάλλουν ένα καλύτερο σχέδιο για την κοινωνία και να δημιουργήσουν, με αφετηρία τις προγραμματικές τους προτάσεις, τις δυνατότητες για αντιστάσεις. Είμαι σίγουρος ότι αυτό κάνει και η ελληνική αριστερά αλλά και η ευρωπαϊκή, γι' αυτό άλλωστε συναντιούνται αυτές τις ημέρες εδώ. Για να «ταραχθούν» τα νερά, ίσως απλώς να χρειάζεται να καταλάβουμε πως η κατάσταση είναι οριακή και πως ο ρόλος της αριστεράς είναι κρίσιμος. Εστω και με μικρά βήματα, το καράβι θα αλλάξει ρότα, αρκεί να δείτε πόσοι άνθρωποι είναι σήμερα εδώ, και πόσο αποφασισμένοι. 
____________________
* Αναδημοσίευση απο την ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 28.02.2010

Τετάρτη 10 Φεβρουαρίου 2010

ΠΟΙΑ ΑΦΕΝΤΙΚΑ ΥΠΗΡΕΤΕΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΥΠΡΟΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΑΣ




Αποχώρηση της ΕΔΕΚ από την Κυβέρνηση Χριστόφια

Οι εξελίξεις στην Κύπρο είναι ραγδαίες.

Αποχώρηση από τη συγκυβέρνηση αποφάσισε τη Δευτέρα το βράδυ, η Κεντρική Επιτροπή του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών ΕΔΕΚ. Υπέρ της αποχώρησης, ψήφισαν 115 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ κατά τάχθηκαν οκτώ και τρεις τήρησαν αποχή.

Γιαννάκης Ομήρου: «φεύγουμε από την Κυβέρνηση επειδή δεν μπορούμε να είμαστε μέρος των μη-ανατρέψιμων υποχωρήσεων του Προέδρου Χριστόφια».

Βάσος Λυσσαρίδης: «Δεν θα αποδεχθούμε νέο-ανανικά σχέδια πού νομιμοποιούν την διχοτόμηση και επεκτείνουν Τουρκική επικυριαρχία στις τώρα ελεύθερες περιοχές για να αποφύγουμε τη διχοτόμηση».

Να επισημάνουμε πως παρόμοιες φωνές ακούγονται κι από τον χώρο του ΔΗΚΟ. Άλλωστε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας έβαλε ευθέως κατά των μεθοδεύσεων Χριστόφια δηλώνοντας πως: «Η πολιτική η οποία εφαρμόζεται από την σημερινή κυβέρνηση , οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια προς την Τουρκοποίηση της Κύπρου».

Ας ελπίσουμε γρήγορα να έρθει η ώρα που και το ΔΗΚΟ θα αποχωρήσει από τη συγκυβέρνηση με το ΑΚΕΛ, ώστε να μπει ο life-style κομμουνισμός της Μεγαλονήσου ΜΑΣ στο χρονοντούλαπο της ιστορίας…

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010

ΠΕΝΤΑΓΩΝΟ. ΚΑΙ Η ΚΙΝΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΜΕ ΤΟ ΙΡΑΝ ΚΑΙ ΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΚΟΡΕΑ

Μια «φίλη» στη λίστα των πιθανών εχθρών

Σχόλιο της Γιούλας Ζαχιώτου
στην ΕΛΕΘΕΡΟΤΥΠΙΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ  της 07.02.2010

Οταν την περασμένη εβδομάδα ο αμερικανός υπουργός άμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς ανακοίνωσε την «Τετραετή Αμυντική Αναθεώρηση για το 2010» προκάλεσε έκπληξη η αναφορά στην Κίνα: Στο κείμενο η ασιατική χώρα χαρακτηρίζεται ως η πλέον «πιθανή εχθρική χώρα» για τις ΗΠΑ στο μέλλον.


Εντάσσεται μάλιστα στην ίδια κατηγορία των «κακών» με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα.


Ομως και η αναφορά στην ανάγκη προστασίας των ΗΠΑ από τις «κυβερνο-επιθέσεις», που για το Πεντάγωνο έχουν την ίδια βαρύτητα με την τρομοκρατία, φωτογράφιζε καθαρά το Πεκίνο με αφορμή τις επιθέσεις των χάκερ κατά του Google.


Αποτελεί άραγε η Κίνα απειλή για τις ΗΠΑ; Και αν ναι, σε ποιον τομέα είναι επικίνδυνη;


Οι δύο πιο ισχυροί του πλανήτη αντιλαμβάνονται εντελώς διαφορετικά την έννοια της δύναμης.


Οι ΗΠΑ έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στη δημιουργία μιας τεράστιας στρατιωτικής μηχανής, για την οποία ξοδεύουν ετησίως πολλά δισ. δολάρια. Μόνο για την οικονομική τροφοδότηση των πολέμων σε Αφγανιστάν και Ιράκ θα χρειαστούν 664 δισ. δολάρια για το 2010 και 708 το 2011.


Πολλοί και φθηνοί οι κινέζοι στρατιώτες


Αντίθετα, η Κίνα, παρότι διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμητικά στρατό στον πλανήτη με 2,8 εκατ. στρατιώτες, ξοδεύει για εξοπλιστικά σύστημα μόλις 50 δισ. δολάρια.


* Η Κίνα αναπτύσσεται σε εμπορικό επίπεδο, στηρίζοντας εκεί την υπεροχή της. Θεωρείται σήμερα η πρώτη σε εξαγωγές χώρα με 1,2 τρισ. δολάρια εξαγωγές το 2009 προς τις ΗΠΑ και 1,18 τρισ. προς τη Γερμανία. Αντίθετα, οι εξαγωγές των ΗΠΑ παρουσιάζουν συνεχή μείωση. Το 2009 οι εμπορικές εξαγωγές προς την Κίνα ήταν μόλις 5.800 εκατ. δολάρια.

Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2010

OFFSHORE CAPITALISM, Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΦΑΝΤΑΣΜΑ



Το  (προκλητικό) φαινόμενο 
των offshore εταιριών

Φοροδιαφυγή μέσα 
από την επιλεκτική  
προσέλκυση κεφαλαίων

Γράφει ο Σταύρος Κυριαζής



Τον τελευταίο καιρό, έχει αναδειχθεί σε κάποιο βαθμό το ζήτημα των offshore εταιριών, με σκοπό να  αποδειχθεί ότι αποτελούν μεγάλη πηγή φοροδιαφυγής. Είναι επόμενο να θεωρηθούν και ως ευκαιρία αναζήτησης προσθέτων πηγών, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα ελλείμματα των χωρών, αφού είναι κοινώς αποδεκτό ότι –εκτός των άλλων στρεβλώσεων και παρενεργειών οικονομικής φύσεως– παράγουν και κοινωνικές αδικίες. Για να μην χρεώνουμε όμως όλα τα κακά της φοροδιαφυγής και του γνωστού φαινομένου της «αποδήμησης κεφαλαίων» μόνο στις off shores εταιρίες, θα πρέπει να μην παραλείπουμε να αναφερόμαστε και σε άλλα οικονομικά καθεστώτα, τα οποία με στόχο την προσέλκυση κεφαλαίων, επιλεκτικά σε κάποιες χώρες, παράγουν ουσιαστικά το ίδιο αποτέλεσμα (μέσα από την προκλητικά ευνοϊκή φορολόγηση κεφαλαίων).
Οποιαδήποτε χώρα, που παρέχει πλεονεκτήματα σε θέματα παγκόσμιων φορολογικών προγραμμάτων –είτε ως χώρος συναλλαγών είτε ως χώρος φύλαξης για τα κεφάλαια διεθνών εταιρειών– μπορεί κατά τινα τρόπο, να θεωρηθεί ως «Διεθνές Υπεράκτιο Οικονομικό Κέντρο».



Σε παγκόσμια κλίμακα, μέσα από τις offshore εταιρείες διακινείται περίπου το 50% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με μία έρευνα του 1998 που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «The Guardian»[1], πάνω 6 τρισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. ήταν επενδεδυμένα σε εξωχώρια οικονομικά κέντρα, ποσό μεγαλύτερο από το ΑΕΠ όλων των χωρών (εκτός Η.Π.Α.).
Επίσης, συνηθίζεται για κάθε σημαντική επιχείρηση στην Ευρώπη καθώς και στα μεγαλύτερα ονόματα της βιομηχανίας των Η.Π.Α., να διατηρούν υπεράκτιες διαδικασίες. Η Boeing, η Firestone, η Exxon, η Monsanto, είναι μερικές από αυτές. Από τις μεγάλες τράπεζες, η Goldman Sachs, η Rothschild, η Morgan Stanley, οι Lloyds, η Barclays και η Gredit Suisse, διατηρούν υπεράκτιες εγκαταστάσεις. Είναι ευνόητο, ότι κατ’ αυτό τον τρόπο ενθαρρύνεται η φοροδιαφυγή, αφού τα κεφάλαια «μεταναστεύουν», προκειμένου να αποφύγουν τη συνεισφορά στα φορολογικά βάρη των χωρών στις οποίες δημιουργούνται –και επομένως στην ανάπτυξή τους– προκαλώντας σχετικές ανισορροπίες.

Ενδεικτικά, αναφέρονται δύο (2) παραδείγματα χωρών –Ελβετία, Βρετανία– που έχουν θεσπίσει ειδικό καθεστώς φορολόγησης για τα ξένα κεφάλαια (δηλαδή ευνοϊκότερο σε σχέση με εκείνο για τους πολίτες τους) και τρία (3) παραδείγματα χωρών-μελών της Ε.Ε. –Κύπρος, Λουξεμβούργο και Ιρλανδία–  που διατηρούν μεγάλο αριθμό off shores.

1. ΕΛΒΕΤΙΑ Η Ελβετία είναι πιθανώς το πιο γνωστό παράδειγμα ενός πολύ εξελιγμένου καθεστώτος το οποίο λόγω σειράς ιστορικών, εμπορικών και νομικών παραγόντων έχει γίνει από τα γνωστότερα «Διεθνή Οικονομικά Κέντρα». Παράγοντες πολιτικοί, οικονομικοί, νομισματικής σταθερότητας, νόμοι περί τραπεζικού απορρήτου και εξαίρεση στη φορολόγηση κερδών που επαναπατρίζονται από ξένες θυγατρικές εταιρείες ή υποκαταστήματα, έχουν συμβάλει στο να κάνουν την Ελβετία «Διεθνές Οικονομικό Κέντρο», παρά το γεγονός ότι τα επίπεδα φορολογίας των ομοσπονδιών των καντονιών και των δήμων ξεπερνούν το 40%.
2. ΒΡΕΤΑΝΙΑ Υπάρχουν Διεθνή Οικονομικά Κέντρα που ενώ επιβάλλουν φόρους στο εισόδημα γενικά, έχουν δημιουργήσει ειδικά προγράμματα που ευνοούν ορισμένες τάξεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Βρετανία, που προσφέρει σε μη κατοίκους της ιδιαίτερα ευνοϊκά προγράμματα.
3. ΚΥΠΡΟΣ Μέχρι το 2002, είχαν εγγραφεί συνολικά περισσότερες από 45.000 εταιρείες διεθνών δραστηριοτήτων (ΕΔΔ) με σκοπό τη διεύθυνση και τον έλεγχο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκτός Κύπρου και περίπου 11.800 ναυτιλιακές εταιρείες με σκοπό την εγγραφή πλοίων υπό Κυπριακή σημαία[2]. Από αυτές ποσοστό 81% προέρχονται από την Ευρώπη, ενώ ποσοστό 9% προέρχονται από τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Σημειώνεται ότι περισσότερες από 15.000 ΕΔΔ είναι πλήρως δραστηριοποιημένες στη Διεθνή αγορά[3]. Από αυτές 1.200 απασχολούν προσωπικό και διατηρούν πλήρη γραφεία στην Κύπρο[4]. Σημαντικό ήταν κατά το 2002, το εισόδημα της Κύπρου σε ξένο συνάλλαγμα από την λειτουργία των εταιρειών διεθνών δραστηριοτήτων το οποίο ανήλθε σε 668 εκ. ευρώ και αποτελούσε το 6,6% του ΑΕΠ. Στο ποσό αυτό σημαντική ήταν η συνεισφορά του τομέα διαχείρισης πλοίων, η οποία υπολογίζεται σε 30%[5]. Το 2001, το εισόδημα της Κύπρου σε ξένο συνάλλαγμα από την λειτουργία των εταιρειών διεθνών δραστηριοτήτων και ναυτιλιακών δραστηριοτήτων ανήλθε σε 500 εκατ. δολάρια και αποτελούσε το 5% του Α.Ε.Π. Από το ποσό αυτό ποσοστό 29% προήλθε από εταιρείες στον τομέα της διαχείρισης πλοίων[6]. Πέραν τούτου, χωρίς τις υπεράκτιες εταιρείες ορισμένοι επαγγελματικοί κλάδοι, όπως δικηγόροι, λογιστές, μηχανικοί και σύμβουλοι επιχειρήσεων, θα αντιμετώπιζαν εντονότατο πρόβλημα απασχόλησης, με μοναδική εναλλακτική δυνατότητα τον παραδοσιακό δρόμο της μετανάστευσης.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές[7], κάθε χρόνο παραχωρούνται από το κράτος ενισχύσεις που ξεπερνούν ετήσια τα 100 εκατομμύρια κυπριακές λίρες προς υπεράκτιες επιχειρήσεις διεθνών δραστηριοτήτων. Πρόκειται για δημόσιες ενισχύσεις που χορηγούνται με έμμεσο τρόπο, όπως είναι η μορφή της φοροαπαλλαγής.
4. ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ Στο Λουξεμβούργο, που φιλοξενεί τις περισσότερες σε όλο τον κόσμο εταιρείες συμμετοχών (holding companies), η φορολογία είναι 0,2% επί των κερδών. Αυτές οι εταιρείες συμμετοχών δεν ασκούν καμία δραστηριότητα μέσα στα όρια του Λουξεμβούργου, απλώς αποτελούν θεματοφύλακες συμμετοχών που έχουν οι βασικοί τους μέτοχοι ανά τον κόσμο. Στη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων, βασικός φορολογικός συντελεστής ορίζεται στο 37,5%, μέρος του οποίου καλύπτει αυτοδιοικητικές ανάγκες (10% δημοτικοί φόροι και 4% στο ταμείο ανεργίας). Σε αυτόν προστίθεται φόρος 0,5% επί των ιδίων κεφαλαίων, ως φόρος καθαρής περιουσίας.
Παρ’ όλα αυτά, οι εταιρείες συμμετοχών (holdings) βρίσκονται σε προνομιακό καθεστώς. Συγκεκριμένα, δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος (η απαλλαγή ισχύει και για τις υπεραξίες από τις μεταβιβάσεις μετοχών).
5. ΙΡΛΑΝΔΙΑ Η Ιρλανδία –πλήρες μέλος της Ε.Ε. – στηρίζει μεγάλο μέρος της ανάπτυξής της στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Η χώρα έχει ορίσει δύο ζώνες χαμηλής φορολογίας, του Δουβλίνου (που αποτελεί και υπεράκτιο διεθνές κέντρο) και του Shannon (που είναι τοπικής κυρίως σημασίας).
Η ιδιαιτερότητα της Ιρλανδίας είναι ότι μέσω των επιχειρηματικών κινήτρων, προσπάθησε να περιορίσει οικονομικά φαινόμενα με κοινωνικές επιπτώσεις –όπως αυτό της ανεργίας– με μειωμένους συντελεστές εισοδήματος της τάξης του 10% στα μη διανεμόμενα κέρδη των επιχειρήσεων. Πολλές διεθνείς τράπεζες δραστηριοποιούνται στην χώρα, ενώ οι σύγχρονες υποδομές και η υψηλή ποιότητα του τομέα των υπηρεσιών, οδήγησαν πολλές πολυεθνικές εταιρείες –ιδίως των ΗΠΑ– να εγκαταστήσουν το ευρωπαϊκό κέντρο δραστηριοτήτων τους σε αυτήν.

Παρακολουθώντας ιστορικά το φαινόμενο των offshore εταιρειών στην Ελλάδα, διαπιστώνει κανείς ότι αυτές συστήνονται εξ αντικειμένου από τον εφοπλιστικό κόσμο και στη συνέχεια περνούν και στους λοιπούς επιχειρηματικούς τομείς. Σήμερα η επέκταση του φαινομένου και ιδιαίτερα με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και την άνθηση της χρηματιστηριακής αγοράς, έχει διαμορφώσει ένα άλλο πεδίο όπου και ο μικροϊδιοκτήτης της μεσαίας οικονομικής τάξης αναζητεί την ένταξή του σε αυτό το μυστηριώδες καθεστώς, πολλές φορές ακόμα μη γνωρίζοντας καν λεπτομέρειες για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του.
Το φαινόμενο έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις που επηρεάζουν ευθέως το φορολογικό μας σύστημα. Ασφαλώς δεν είναι Ελληνικό φαινόμενο και δεν επηρεάζει μόνο το δικό μας σύστημα, αλλά είναι παγκόσμιο φαινόμενο που στρέφεται κατά των φορολογικών συστημάτων όλων των κρατών, πλην βεβαίως εκείνων που φιλοξενούν αναπτύσσουν και εκμεταλλεύονται τα προνομιακά αυτά φορολογικά καθεστώτα.
Το καθεστώς των offshore εταιρειών δεν είναι τίποτα άλλο, από μία επινόηση για την αποφυγή της καταβολής φόρων ή μείωσης αυτών. Είναι μία απροκάλυπτη συνταγή για το πως να "φοροαποφεύγετε", η οποία σε άλλες περιπτώσεις εξελίσσεται στο πως να "φοροδιαφεύγετε" ή πως να "ξεπλένετε χρήμα".

Γιατί όλες αυτές οι οικονομικές μονάδες διατηρούν υπεράκτιες δραστηριότητες;
Ο λόγος είναι απλός. Επειδή τα μερίσματα που αφορούν κέρδη που προέρχονται εκτός της χώρας –υπεράκτιας δικαιοδοσίας– είναι αφορολόγητα και επειδή οι τόκοι των καταθέσεων είναι και αυτοί αφορολόγητοι.
Από την άλλη πλευρά, τα κέρδη των χωρών «φορολογικών παραδείσων» είναι ιδιαίτερα σημαντικά, αφού τα μισά από τα Κυβερνητικά εισοδήματα στα νησιά Virgin, στα νησιά Cayman και στο Jersey προέρχονται από υπεράκτιες οικονομικές υπηρεσίες.[8]
Μία σαφής ένδειξη της ταχύτητας με την οποία αυξάνονται οι υπεράκτιες δικαιοδοσίες είναι και τα ποσά των κεφαλαίων που «κατοικούν» υπεράκτια. Το 1989 κατατέθηκαν σε υπεράκτια κεφάλαια λιγότερο από 500 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ δέκα χρόνια αργότερα –το 1998– το ποσό αυτό ανήλθε σε 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια. Όπως σημειώνεται σε έκθεση του ΟΟΣΑ, μεταξύ 1985 και 1994 η αύξηση των υπεράκτιων κεφαλαίων ήταν πενταπλάσια, ενώ το 1994 περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια δολάρια έρρεαν σε φορολογικά λιμάνια της Καραϊβικής Θάλασσας και του Νότιου Ειρηνικού.
Ο μεγαλύτερος φορολογικός παράδεισος στον κόσμο –σε όρους κεφαλαίων, όπου το επιτόκιο σε λογαριασμούς ξένων τραπεζών πληρώνεται ακαθάριστο και δεν υπάρχει μηχανισμός για ανταλλαγή πληροφοριών για τις επενδύσεις– είναι οι ΗΠΑ (Manhattan). Χαρακτηριστικά, σήμερα μπορείς να φτιάξεις εταιρεία στο Delaware μέσω διαδικτύου, χωρίς ιδιαίτερες διατυπώσεις. Ο δεύτερος μεγαλύτερος φορολογικός παράδεισος είναι το Λονδίνο[9].

Στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, η Επιτροπή Φορολογικών Θεμάτων έχει ξεκινήσει από το 1998, μια προσπάθεια προσδιορισμού και εξάλειψης των δυσμενών φορολογικών πρακτικών (harmful tax practices) –τόσο των κρατών-μελών όσο και τρίτων χωρών– θεωρώντας ότι η διάβρωση της φορολογικής βάσης από αυτές τις πρακτικές, συνιστά σοβαρή απειλή για τις οικονομίες των ανεπτυγμένων χωρών.
Βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχει αντίδραση κατά των δραστηριοτήτων του Ο.Ο.Σ.Α., κυρίως από τις ΗΠΑ, οι οποίες απέσυραν άμεσα την υποστήριξή τους στον οργανισμό, προβάλλοντας το επιχείρημα –ακούστε, ακούστε– ότι …δεν θα πρέπει να παρεμβάλλεται σε θέματα κυρίαρχων κρατών. Επίσης, η ένωση των χωρών της Καραϊβικής είναι εναντίον της πίεσης που ασκείται από τον Ο.Ο.Σ.Α..

Κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της G20 –τον Απρίλιο του 2009– η Επιτροπή του ΟΟΣΑ ανακοίνωσε ότι έχει ήδη καθορίσει τα κριτήρια χαρακτηρισμού μιας χώρας ως "φορολογικού παράδεισου", έχοντας μάλιστα καταρτίσει κατάλογο 45 χωρών/περιοχών που πληρούν αυτά τα κριτήρια. Σημειωτέον, ότι μεταξύ των κρατών αυτών συγκαταλέγονταν η Ελβετία, η Αυστρία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, το Λιχτεστάιν και το Μονακό, αλλά όχι οι ΗΠΑ (Δείτε στη φωτογραφία τις χώρες με τον κόκκινο κύκλο)

Τότε αντέδρασαν οι υπόλοιπες χώρες γιατί μπήκαν στη λίστα και κάνοντας λόγο για διακριτική μεταχείριση υπέρ των ΗΠΑ. Ελβετία και Λουξεμβούργο εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για το γεγονός ότι συγκαταλέγονται στη «γκρίζα λίστα» των φορολογικών παραδείσων που έδωσε στη δημοσιότητα ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ).
Η Ελβετία –δια στόματος του υπουργού Οικονομικών Χανς-Ρούντολφ Μερτζ– "αποδοκίμασε τη διαδικασία και τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτιση της λίστας", και διαβεβαίωσε ότι "δεν αποτελεί φορολογικό παράδεισο", υπενθυμίζοντας την άρση του τραπεζικού απορρήτου, στην οποία προέβη τον περασμένο Μάρτιο.
Οι αρχές του Λιχτενστάιν από την πλευρά τους επιβεβαιώνουν την πρόθεσή τους να πάψουν να περιλαμβάνονται στη λίστα αυτή –τηρώντας τα κριτήρια τραπεζικής ασφάλειας του ΟΟΣΑ– και έχουν ήδη ξεκινήσει διμερείς συζητήσεις με τη Γερμανία και τη Βρετανία, ενώ είναι διατεθειμένες να συνεργαστούν και με τις υπόλοιπες χώρες –ιδιαίτερα τη Γαλλία– για το σκοπό αυτό.
Εδώ –λαμβάνοντας αφορμή και από τη απαξιωτική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου, προς την ελληνική αποστολή γενικότερα κατά την πρόσφατη Σύνοδο του Eurogroup– θα ήθελα να επισημάνω ότι μεγάλες διαμαρτυρίες υπήρξαν τότε και από τον Ζ. Κ. Γιούνκερ.
Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ χαρακτήρισε "ακατανόητη" την αντιμετώπιση αυτή, ενώ εξέφρασε τη διαπίστωση ότι στη λίστα συγκαταλέγονται ευρωπαϊκές χώρες, αλλά καμία πολιτεία των ΗΠΑ. Ο κ. Γιούνκερ είναι μάλιστα εκείνος, ο οποίος ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είχε κατονομάσει συγκεκριμένα ως φορολογικούς παραδείσους τις αμερικανικές πολιτείες του Ντελαγουέαρ, του Γουαϊόμινγκ και της Νεβάδας. "…Εάν πρέπει να υπάρξει μία τέτοια λίστα, η Αμερική αξίζει σίγουρα μία καλή θέση…", δήλωσε.
Έ, βέβαια! Όταν θίγονται τα ζωτικά μας συμφέροντα …δαγκώνουμε!
Έτσι δεν είναι κε Ζαν Κλοντ Γιούνκερ;
Αλήθεια, κε Γιούνκερ –με αφορμή και το περίφημο “The game is over” που εκστομίσατε προχθές προς τον Έλληνα Υπουργό Οικονομικών– δεν μας λέτε τώρα και …τι παράγει το Λουξεμβούργο;
Εκτός φυσικά από τραπεζικά προϊόντα και από δραστηριότητες υπεράκτιων εταιριών!!!

Έχει επιχειρηθεί κατηγοριοποίηση των Διεθνών Υπεράκτιων Οικονομικών Κέντρων/φορολογικών παραδείσων σε 3 κατηγορίες, οι οποίες με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο προστατεύουν την ανωνυμία του ιδιοκτήτη ή του πραγματικού δικαιούχου των κεφαλαίων που εμπιστεύονται εκεί.
Στον αγγλοσαξονικό τύπο, προστατεύεται μεν το τραπεζικό απόρρητο, αλλά η ταυτότητα των συναλλασσομένων μπορεί να φανεί είτε κατά τον έλεγχο του συναλλάγματος (όταν δεν πρόκειται για κατοίκους της περιοχής) είτε κατά τη φάση υπογραφής συμβάσεων καταπιστεύματος, όπου τα ονόματα των πραγματικών μετόχων ή των τρίτων που μεσολαβούν αντ’ αυτών, αναγράφονται στη σύμβαση.
Στο δεύτερο τύπο –του ελβετικού δικαίου– δεν προβλέπεται συναλλαγματικός έλεγχος και η μόνη περίπτωση αποκάλυψης της πραγματικής ταυτότητας του ιδιοκτήτη της εταιρείας, είναι κατά την υπογραφή σύμβασης καταπιστευτικής μεταβίβασης κυριότητας.
Η τρίτη κατηγορία είναι αυτή των «παραδείσων» που εγγυώνται την ανωνυμία. Εδώ δεν ελέγχεται καθόλου το συνάλλαγμα και οι μετοχές εταιρειών εκδίδονται ανώνυμες χωρίς εγγυήσεις από τους διευθύνοντες.

Εν κατακλείδι, σχετικά με την προαναφερόμενη συνταγή των offshore εταιριών, το παράδοξο έγκειται στο ότι δεν πρόκειται για κατασκεύασμα κάποιων ιδιωτών συμβούλων, αλλά για δημιούργημα κρατικών οντοτήτων, τις οποίες εν συνεχεία ακολούθησαν οι ιδιώτες, με πρωτοπόρο τον χώρο της Ναυτιλίας. Είναι εντυπωσιακή η διαπίστωση, ότι τα περισσότερα κράτη δεν αποτρέπουνεάν δεν ενθαρρύνουν κιόλας– την ανάπτυξη των πρακτικών φοροδιαφυγής εις βάρος άλλων κρατών.


[1] Kennedy R.,  Irwin B. (1999)  “Offshore Corporations-A Brief Introduction”, Harvard Business Review 9-799-119. 
[2] «Κύπρος ένα διεθνές επιχειρηματικό κέντρο» Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, Διεύθυνση Διεθνών Δραστηριοτήτων, Λευκωσία 2001. 
[3] «Η Ελληνική επιχείρηση και η Κυπριακή εταιρεία Διεθνών Δραστηριοτήτων» Ηλιάδης, Πασχαλίδης, Χατζηαναστασίου και Σία. 
[4] Ε.Β.Ε. Θεσσαλονίκης 18/6/2004.
[5] Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Κύπρου.
[6] Συνέντευξη του γ.γ. του υπουργείου Εμπορίου της Κύπρου κ. Γεώργιου Νεοφύτου. 
[7] Εφημερίδα «Φιλελεύθερος Κύπρου» της 10/11/2003 .
[8] Neal T. (2001) “The offshore solution”, U.S.A.
[9] Δουβής Π. (2003) “Offshore δραστηριότητες”, Αθήνα.
_____________________