Η ανεργία και η φτώχεια αυξάνουν στις ΗΠΑ, όμως δεν φαίνεται να είναι αυτές που σε δύο εβδομάδες θα κρίνουν τις ενδιάμεσες εκλογές, αλλά το χρήμα που ρέει άφθονο από πολυεθνικές, επιχειρηματικούς ομίλους και ιδιωτικά οικονομικά συμφέροντα.
Ερχόμενες σε πλήρη αντίθεση με την οικονομική κατάσταση της χώρας, αυτές οι εκλογές αναδεικνύονται στις δαπανηρότερες ενδιάμεσες όλων των εποχών, ενώ οικονομικά συμφέροντα δίνουν λυσσαλέα μάχη για να εξασφαλίσουν τη διαιώνιση του ελέγχου του Κογκρέσου.
Σε 3,7 δισ. δολάρια (πέραν των 1,4 δισ. που είχε συγκεντρωθεί έως τον περασμένο μήνα για την ανάδειξη 37 κυβερνητών), εκτιμά το κόστος των ομοσπονδιακών εκλογών για την πλήρωση του συνόλου των 435 εδρών της Βουλής και 37 από τις 100 έδρες της Γερουσίας η Σέιλα Κράμχολζ, διευθύντρια του Κέντρου για Υπευθυνότητα στην Πολιτική.
Μια ενδελεχής έρευνα της οργάνωσης, που προσπαθεί να ανιχνεύσει τις πηγές χρηματοδότησης του αμερικανικού πολιτικού συστήματος, κατέδειξε τα οικονομικά συμφέροντα που στην πραγματικότητα κινούν τα νήματα των εκλογικών διαδικασιών και πολύ συχνά των ίδιων των αποτελεσμάτων και πώς λίγοι δισεκατομμυριούχοι και οι όμιλοι των πολυεθνικών ελέγχουν τα σώματα λήψης αποφάσεων. Και με βάση τα δεδομένα της, το ηλεκτρονικό περιοδικό Mother Jones τα αποτύπωσε γλαφυρότατα με αριθμούς και γραφήματα σε ένα αφιέρωμα με τίτλο «Ποιος κατέχει το Κογκρέσο».
Ενδεικτικό της διαπλοκής είναι ότι, σύμφωνα με την έρευνα, αν στο υφιστάμενο Κογκρέσο κατέτασσε κανείς τους βουλευτές και γερουσιαστές όχι με βάση την κομματική τους τοποθέτηση αλλά με τις επιχειρήσεις που αποτελούν τους μεγαλύτερους χρηματοδότες τους, τότε πρώτοι σε επιρροή και δύναμη επιχειρηματικοί κλάδοι στη μεν Βουλή αναδεικνύονται ο κλάδος των επαγγελματικών ενώσεων (π.χ. Αμερικανική Ενωση για τη Δικαιοσύνη ή Αμερικανική Ενωση Τραπεζιτών) και αυτός των χρηματοπιστωτικών, ασφαλειών και κτηματομεσιτικών (ΧΑΚ) με 159 βουλευτές ο καθένας, ενώ στη Γερουσία ο ΧΑΚ με 57 και οι νομικοί και λομπίστες με 25.
Κραυγαλέα παραδείγματα
Και ακόμη ενδεικτικότερο της διάστασης αυτής της διαπλοκής είναι μερικά από τα παραδείγματα που σταχυολόγησε το Mother Jones. Το 25% των 6,4 εκατ. δολαρίων που συγκέντρωσε ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Τζιμ Χάιμς προέρχεται από τον κλάδο των ΧΑΚ, καθώς το πρώην στέλεχος της Goldman Sachs είναι ο πρώτος στη Βουλή αποδέκτης επιταγών αυτής της εταιρείας.
Το 19% των 17,2 εκατ. δολαρίων που έχει συγκεντρώσει ο τεξανός Ρεπουμπλικανός βουλευτής Τζο Μπάρτον προέρχεται από κολοσσούς της ενέργειας, ενώ βασικός χρηματοδότης του ζηλωτή υπερασπιστή της ΒΡ μετά την οικολογική καταστροφή που προκάλεσε είναι η Anadrako Petroleum, που κατέχει το 25% κάποιων πετρελαιοπηγών της ΒΡ.
Ο Δημοκρατικός βουλευτής Ντέιβιντ Ομπεϊ έχει πάρει συνολικά 10,8 εκατ., και παρότι Πρόεδρος της Επιτροπής Πιστώσεων και της υποεπιτροπής εργατικών υποθέσεων, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος αποδέκτης χρημάτων από τα συνδικάτα.
Πταίσμα μπροστά στο «πόθεν έσχες» του επίσης Δημοκρατικού συναδέλφου του Αϊκ Σκέλτον, προέδρου της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων, που έχει ως βασικό χρηματοδότη του τηνστρατιωτική βιομηχανία, στην οποία «χρωστάει» το 17% των 8,3 εκατ. που έχει συγκεντρώσει.
Στη Γερουσία η διαπλοκή δεν είναι μικρότερη. Το 12% των 31,8 εκατ. που συγκέντρωσε ο Ρεπουμπλικανός Σάξμπι Κάμπλις, εξέχον μέλος της Επιτροπής Αγροτικών Υποθέσεων, προέρχεται από την αγροτοβιομηχανία, της οποίας είναι ο δεύτερος σε μέγεθος χορηγιών του Κογκρέσου.
Ο Ρεπουμπλικανός Τζέιμς Ινχοφ, από τους φανατικούς αρνητές της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ευγνωμονεί για το 13% των 16,2 εκατ. που έχει συγκεντρώσει τον τομέα της ενέργειας και των φυσικών πόρων, με έναν από τους βασικούς χρηματοδότες του τον όμιλο Koch Industries, που επένδυσε 25 εκατ. δολάρια σε ομάδες που αρνούνται την ύπαρξη της κλιματικής αλλαγής. Ο Δημοκρατικός Τσαρλς Σούμερ, προασπιστής της Γουόλ Στριτ, οφείλει στα ΧΑΚ το 27% των 62,2 εκατ. που έχει συγκεντρώσει, κερδίζοντας επάξια τον τίτλο του μέλους του Κογκρέσου που περισσότερα χρήματα έχει πάρει από τράπεζες, με εξαίρεση όσους υπήρξαν υποψήφιοι για πρόεδροι.
Αδιαφανείς πηγές
Και ο Δημοκρατικός πρόεδρος της Γερουσίας Χάρι Ρέιντ έχει συγκεντρώσει 35,4 εκατ. δολάρια, το 17% από λομπίστες και δικηγόρους, ενώ πέντε από τους δέκα μεγαλύτερους χορηγούς του είναι καζίνα και γραφεία στοιχημάτων.
Το επιχειρηματικό χρήμα ως μέσο ελέγχου της αμερικανικής πολιτικής δεν είναι κάτι καινοφανές στις ΗΠΑ, όπου η ανάδειξη στην πολιτική αποτελεί δαπανηρότατη υπόθεση. Το CRP αποκαλύπτει πως σε αυτόν τον εκλογικό κύκλο οι υποψήφιοι για επανεκλογή στη Βουλή είχαν συγκεντρώσει κατά μέσο όρο 1.140.503 δολάρια, ενώ για τη Γερουσία 7.458.965 δολάρια έως τις αρχές Οκτωβρίου. Και όταν αυτοί οι αδρά χρηματοδοτούμενοι πολιτικοί καταλάβουν έδρες στο Κογκρέσο ελάχιστοι αμφιβάλλουν ότι θα κάνουν ό,τι μπορούν για να εξοικονομήσουν κάποια δισ. σε ευκολίες για τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που στήριξαν (όταν δεν επέβαλαν) την εκλογή τους.
Αλλά τώρα ο τζίρος του «πολιτικού χρήματος» έχει διευρυνθεί χάρη σε δύο φετινές αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου, με τις οποίες καταργήθηκαν προηγούμενοι περιορισμοί και πλέον επιχειρήσεις και ενώσεις, που δεν σχετίζονται άμεσα με το εκλογικό επιτελείο υποψηφίων, μπορεί να δαπανούν απεριόριστα σε διαφημιστικές ή δυσφημιστικές εκστρατείες υπέρ ή εναντίον πολιτικών αναλόγως των συμφερόντων τους.
Υστερα απ' αυτές τις αποφάσεις, πολυεθνικές και δισεκατομμυριούχοι πέραν της άμεσης χρηματοδότησης κομμάτων και υποψηφίων προτιμούν να προσφέρουν χρήματα σε ομάδες που τα διοχετεύουν στον προεκλογικό αγώνα με τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σποτ. Η πηγή του χρήματος αυτών των ομάδων είναι δύσκολα ανιχνεύσιμη, καθώς οι μεν μη κερδοσκοπικές δεν είναι υποχρεωμένες να γνωστοποιούν τους χρηματοδότες τους, οι δε άλλες οργανώσεις που έχουν αυτή την υποχρέωση μπορεί να τους αποκρύβουν γιατί το χρήμα έρχεται από αλλεπάλληλες «θυγατρικές» ώστε να χάνονται τα ίχνη του, ενώ μπορεί να καταθέτουν στην Εκλογική Επιτροπή τις λίστες των χρηματοδοτών τους ανά τετράμηνο.
Καθώς το πολύ χρήμα έχει διοχετευτεί τους τελευταίους δύο μήνες, ακόμη κι αν ποτέ γίνουν γνωστά τα πραγματικά οικονομικά συμφέροντα που στήριξαν μέλη του Κογκρέσου και κυβερνήτες, θα έχουν ήδη εκλεγεί. Σύμφωνα με την «Ουάσιγκτον Ποστ» ομάδες συμφερόντων είχαν ξοδέψει έως τις αρχές Οκτωβρίου πενταπλάσια ποσά απ' ό,τι στις ενδιάμεσες εκλογές του 2008 και με τρόπο πολύ πιο μυστικό και αδιαφανές ως προς το από πού έρχονται τα χρήματα: στις προηγούμενες εκλογές γνωστοποιήθηκε το 90% των χορηγών, σε αυτές μόλις το 50%.
Μέσω αυτής της «εξωτερικής χρηματοδότησης», όπως την αποκαλούν, οι μεγάλοι χορηγοί, ιδίως από τη Γουόλ Στριτ, τη φαρμακοβιομηχανία, την ενέργεια ή τις κατασκευές, έχουν μετατρέψει την καμπάνια σε μια υπόθεση όπου όλα επιτρέπονται καταφεύγοντας σε αρνητικά μηνύματα και προσωπικές επιθέσεις εναντίον μη αρεστών υποψηφίων.
PAC και Super PAC
Οχημά τους γι' αυτή τη στρεβλή άσκηση της δημοκρατίας, μετά τα PACs (Επιτροπές Πολιτικής Δράσης) είναι τα Super PACs ( Υπέρ Επιτροπές Πολιτικής Δράσης), στην πραγματικότητα σκοτεινά ταμεία για εκστρατείες αρνητικής διαφήμισης. Οι μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι Ρεπουμπλικανοί. Σύμφωνα με την Public Citizen, οργάνωση που επίσης ερευνά τις δαπάνες των επιχειρήσεων σε λόμπι και εκλογικές ενισχύσεις, έχουν δεχτεί έξι φορές περισσότερα χρήματα από τους Δημοκρατικούς τον περασμένο μήνα και αυτή η διαφορά θα μπορούσε να δεκαπλασιαστεί έως τις εκλογές.
Ενδεικτική είναι, για παράδειγμα, η οικονομική ευμάρεια της American Crossroads, πίσω από την οποία βρίσκεται ο πρώην υπεύθυνος στρατηγικής του Μπους, Καρλ Ρόουβ. Εχει πάρει 2 εκατ. δολάρια από τον διευθυντή της Chief Oil and Gas Τρέβορ Ρις και τον Ρόμπερτ Ρόουτινγκ, ιδιοκτήτη των ξενοδοχείων Omni. Ο πρώτος έχει ενοχληθεί από τη θέση των Δημοκρατικών για μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής και ο δεύτερος θέλει να διατηρήσει το δικαίωμά του να πληρώνει ψίχουλα στους καθαριστές των ξενοδοχείων του. Η ομάδα εστιάζει στις μάχες για 11 έδρες στη Γερουσία και έχει ήδη συγκεντρώσει 52 εκατ. ενώ αναμένεται ότι μέχρι το τέλος ίσως ξεπεράσει τα 70, γράφουν οι «Νιου Γιορκ Τάιμς». Πώς δουλεύουν
Στο άρθρο τους εξηγούν πώς λειτουργούν αυτές οι «ομάδες» με αφορμή το παράδειγμα μιας από τις δυναμικότερες, της AFF (Αμερικανικό Ταμείο Μέλλοντος). Ξεκίνησε με χρήματα ενός τουλάχιστον επιχειρηματία της Αϊόβα, του Μπρους Ράστετερ, συνιδρυτή μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες αιθανόλης στη χώρα, της Hawkeye Energy Holdings. Εναν από τους πρώτους που στήριξε ήταν τον ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Νορμ Κόλμαν, συμπρόεδρο της Ομάδας Βιοκαυσίμων της Γερουσίας, ενώ φέτος έχει δαπανήσει περισσότερα από 7 εκατ. δολάρια για να εξασφαλίσει την εκλογή των αρεστών της σε 25 εκλογικές μάχες.
Εξίσου δυναμική είναι και η 60 Plus Association, αγνώστων σημερινών χρηματοδοτών, η οποία όμως στο παρελθόν είχε ως χορηγό την Pfizer: ενώ το 2008 ξόδεψε 2 εκατ., φέτος έχει δαπανήσει έως τώρα περίπου 7 εκατ. σε αρνητική διαφήμιση κατά δημοκρατικών υποψηφίων, πέραν των 9 εκατ., που είχε «επενδύσει» κατά της μεταρρύθμισης του συστήματος υγείας.
Με τη δημοτικότητα του Ομπάμα να έχει κατακρημνιστεί στο 50% και τις δημοσκοπήσεις να φέρουν τους Δημοκρατικούς να υφίστανται τεράστια ήττα, με πιθανότητα να χάσουν την πλειοψηφία στη Βουλή και να συρρικνώσουν την πλειοψηφία των εννέα εδρών στη Γερουσία στις δύο ή τρεις, η άνθιση του ανώνυμου χρήματος είναι το ύστατο και υπέρτατο μέσο της Αμερικής των μπίζνες να επηρεάσει τις εξελίξεις στην Ουάσιγκτον.
__________________
* Αναδημοσίευση από ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 17.10.2010
